PARANIN TARİHİ GELİŞİMİ
Ticaret dünyanın en başlarından beri, insanların, devletlerin geçinme, hayatta kalma, kazanma yöntemlerinin en önemlilerinden yollarından birisi. Ticaret en başlarda, iki tarafın birbirlerine karşıdakinin ihtiyacını karşılayacak madde, mal ve malzemelerin değiştirilmesi ile, takası ile gerçekleştiriliyordu. Ancak ticaret için taraflar her zaman ihtiyaçlı pozisyonda değiilerdi. Kimi zaman ticareti tamamlamak, kimi zaman da depolamak, kimi zaman ilişkileri iyi tutmak adına yapılıyordu. Hem bu sebepten, hem de işleri kolaylaştırması adına, Manisa, Salihli civarlarında kurulu olan Lidya Devleti'nin milattan önce yaklaşık 5. yüzyılda, alüminyum, gümüş ve altın gibi madenlerin karışımıyla ürettiği para ile ticaretler hızlanmış, kolaylamıştır. Bunun sayesinde de Lidyalılar ticaret ile çok büyümüş, güçlenmişlerdir.
Tarihte ilk kağıt parayı M.S. 800lü yıllarda Çinliler tarafından basılmıştır. Avrupa'da 1660, Amerika Kıtasında ise 18. yüzyılın başlarından itibaren kullanılmaya başlanmıştır.
Günümüzde, tedavülde olan yaklaşık 160 para birimi vardır. Bu paralar, devletlere ve onların yönetimlerine bağlı paralardır. Ve her zaman politika aracı ve hatta politikaların sonucunda da etkilenen araçlardır.
Paralar politika, üretim gibi konularda devlete bağlı iken, saklanması, transferleri gibi konularda da bankalara bağımlıdır.
BİTCOİN
Doksanlı yıllarda cypherpunk grubu paradan para kazanan, çok küçük miktarlardaki para transflerinde büyük ve haksız şekilde para kazanan bankalarda isyan niteliğinde dijital para birimleri oluşturma çalışmaları yapmışlardır fakat başarılı sonuca varamamışlardır. 2009 yılında kimisine göre ismi kimisine göre takma ismi Satoshi Nakatomo cyperpunk grubunun çalışmaları toplayarak ve geliştirerek tarihte ilk dijital ve kripto para birimi olan Bitcoin'i piyasaya sürmüştür.
İlk üretilen, ve en çok kullanılan dijital para birimi olan Bitcoinden sonra bir çok para üretilmiştir. Hatta şu anda sayısı binlerdir.
KRİPTO PARANIN FAYDALARI
Kripto paralar, ismindeki kripto kelimesinden de anlaşılacağı üzere şifrelenişi ve saklanışı en pratik, en kolay, en güvenli paralardır. İki aşamalı güvenlik sistemi olan, cüzdan şifresi 256 basamaklı olan, şifrenin kırılmasının nerdeyse imkansız olan güvenli bir para sistemdir.
Kripta paralar, aslında dolar, euro, türk lirası gibi bir merkeze bağlı olmaktan ziyade, altın, gümüş gibi sonlu madenler gibidir, onlardan farkı ise madenlerin bazı yerlerde çok bazı yerlerde olan maden gibi değil, internet kaynaklıdırlar. Bu sebeplerle, belli başlı kişilerin ya da devletlerin tekelinde olmazlar.
Kripto paralar izi sürülemez, gizli varlıklardır. Günümüzde her ne kadar özgürlük her zaman insanlar tarafından desteklense de, devletler ya da uluslarası örgütler ya da bunlara aracılık eden kurumlar, hatta bazen sosyal medya kuruluşları tarafından izlenme, gözetlenme, takip edilme hep yaşadığımız durumlardır. Bitcoin gibi bu dijital paralar insanları daha hür harcam, yatırım yapma gibi olanaklar sunmaktadır.
Para transflerinde yerel bankalar ya da uluslarası para transferlerinin aksine komisyon ücreti yoktur bu da kullanışı için en cazip nedenlerdendir. Bunun yanı sıra parayı saklamak için insanları bıktıran ekstra ücretler ödemeye gerek yoktur.
Açık kaynak kodlu para birimlerinin var oluşu sayesinde yeni ihtiyaçlara, kullanımdaki isteklere göre yeni para birimleri üretilebilir, geliştirilebilir.
Kripto paralar, bir yüksek yazılım ve teknolojinin ürünüdür. Bugün bunları gözardı etmek, yasaklamaya çalışmak bunu yapan devletlere ya da topluluklara zarar ya da yükselişteki trendi kaçırmaktaki fırsat kayıplarına yol açacağını tahmin etmek oldukça kolaydır.