Bu yazıda size benim elimde bulundurduğum ve en başından beri takip ettiğim hidden gem'lerden (saklı mücevher) biri olan Haven Protocol’ün (XHV) projesinden bahsedeceğim. (Aslında bu yazıyı daha önce yazmak gibi bir niyetim vardı; ancak Steemit hesabım yeni açıldı. Bu sırada da XHV boş durmadı ve Bittrex ve Upbit borsalarına girdi.) Haven’ı elimde tutmamdaki amaçlardan birisi de, proje başarılı bir şekilde tamamlandığı takdirde kullanabileceğim bir coin olması.
HAVEN PROTOCOL
Haven Protocol merkezi olmayan, gizlilik temelli, madenciliği yapılan, stabilite vaat eden bir coin. Konseptine “Off-shore Storage” yani Off-shore Depolama ismini vermişler. Bunun nedeni ise cüzdanlarınızda “Off-shore” ve “On-shore” kısımlarının ayrı ayrı yer alması. Bunların ne anlama geldiğini yazının ilerleyen kısımlarında daha detaylı bir şekilde anlatacağım.
Stabil Bir Kripto Para Oluşturmak Mümkün mü?
Hepimizin bildiği gibi kripto para piyasası oldukça volatil bir piyasa ve bugün yatırdığımız paranın yarın ne kadar olacağını bilemiyoruz. Bu durum, kripto paraların sadece spekülatif bir yatırım aracı olarak görülmesini sağlamakta ve hem iş dünyasında hem de günlük hayatta kripto para kullanımının üzerindeki en büyük engellerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu problemi çözmek için, “stable coin” denilen ve sabit bir değeri olan çeşitli coinler mevcut ve bu Stable Coinleri 3 farklı kategoride inceleyebiliriz:
Fiat Para Teminatlı Coinler
Stabil bir değere sahip bir coin oluşturmak için en kolay yöntem, fiyatı 1$’a sabitleyen bir coin oluşturmaktır. Bu yöntem, aslında diğer yöntemler arasında en işe yaramaz yöntemdir. Çünkü piyasada yaşanılabilecek herhangi bir sert fiyat hareketinin likiditenizi etkilemeyeceğinden emin olmalısınız ve bastığınız coinlerin her zaman fiat para olarak bir karşılığı olması gerek.
Bu yöntemin en büyük sorunu merkeziyetçi bir yöntem olmasıdır ve fiat parayı elinde tutan şirketin ciddi derecede güven sağlaması gerekmektedir. Bu uzun vadeli bir çözüm değildir ve temelinde kriptonun çözmeye çalıştığı sorunlara karşı tam tersi bir tutum sergilemektedir. Ayrıca oldukça pahalı bir yöntemdir, çünkü teminat olarak gösterilen fiat para karşılığının gerçekte olup olmadığını belirlemek için sık sık denetim yapılması veya yaptırılması gerekmektedir.
Bildiğiniz üzere Tether ve Tether gibi fiat paraya endeksli coinler bu konuda ciddi spekülasyonlara maruz kaldı ve bu durum genelde kripto para piyasasını olumsuz yönde etkiledi.Kripto Para Teminatlı Coinler
Yukarıdaki yöntem ile aşağı yukarı aynı konsepte sahiptir, ancak Stable Coin’inizi fiat para yerine BTC, ETH gibi başka bir kripto parayı teminat göstererek oluşturursunuz. Bu durum merkeziyetçilik sorununu çözmenize yardımcı olur, ama teminat olarak gösterdiğiniz kripto paranın (BTC, ETH vs.) stabil bir değeri olmaması durumu kısır döngüye sokmaktadır. Bu yöntemde bu sorunu çözmek için teminat miktarınıza ek yapabilirsiniz (BTC, ETH rezervlerini artırmak). Ancak teminat eklemek de sorunu çözmeyecektir. Olası ciddi bir düşüşte teminat olarak gösterdiğiniz miktarı aşabilirsiniz ve iflas etmek zorunda kalabilirsiniz.Herhangi Bir Teminatı Olmayan Coinler
Teminatı olmayan coinler bir merkez bankası gibi işler. Fiyatı 1$’a sabitlemek için para arzını kontrol ederler. Bu doğru bir yöntem olabilir ancak eksik noktaları bulunmaktadır. Bir örnek üzerinden anlatmak daha iyi olabilir. Mesela coinin fiyatı 1,5$ ise fiyatı düşürmek için daha fazla coin oluşturulur ve piyasaya satılır. Ancak mevcut fiyat 0,5$’a düşerse coinler yakılamayacağından dolayı, merkezi otorite, fiyat 1$’a ulaşana kadar piyasadan bu coinleri satın almak zorunda kalır. Bunu gerçekleştirebilmek merkezi otoritenin ne kadar rezerve sahip olduğu ile alakalıdır. Satın alma gücü sınırsız olmadığından dolayı, bir süre sonra bu durum ciddi bir problem hâline dönüşecektir.
Kısa vadede kullanıcılara kontrat satarak geçici olarak fon açığını kapatabilir ve fiyatların yükselmesi halinde geri ödeme yapabilirsiniz. Ancak bu yöntem ponzi şeması olarak da kullanılabileceği için kötüye kullanıma açıktır. Sonuç olarak ciddi bir fiyat düşüşünde sonuç değişmeyecektir.
İdeal bir Stable Coin fiyat düşüşünde güvenli olmalı, merkeziyetçilikten uzak olmalı, teminat konusunda herhangi bir sorunu olmamalıdır. Bu yüzden şu ana kadar ideal bir Stable Coin çıkmadı.
Şu Ana Kadar Yapılmış En İyi Çözüm: Mint & Burn Yöntemi
Haven Protocol’ün Off-shore Storage konsepti, Mint & Burn Metodunu uygulamaktadır. Kripto para piyasasında bu yöntemi ve konsepti ilk ortaya koyan ve uygulayacak olan coin olduğunu belirtmeliyim. Bu yöntem size biraz karmaşık gelebilir. Sizlere bu yöntemi bir örnek üzerinden elimden geldiğince sade bir dille anlatmaya çalışacağım.
200 adet XHV’nizin bulunduğunu ve XHV fiyatının 1$ olduğunu varsayalım. Elinizdeki XHV'nin toplam değeri 200$ olmaktadır. Siz 200 adet XHV’yi Off-shore depolamaya koyarsanız, bu coinler blockchainde 200$ olarak saklanacak ve 200 adet XHV yine blockchainde yakılacaktır.
200$’ı geri almak istediğinizi farz edelim ve XHV değeri o sıra 2$ olsun. O sıra blockchain, toplam 200$ değerinde 100 adet XHV oluşturacaktır. Bu sayede paranızın değeri her zaman stabil kalacaktır.
Mint&Burn Metodu, enflasyonu önlemek için para miktar teorisini baz almaktadır.
MV=PT
M = Para arzı
V = Paranın dolaşım hızı
P = Ortalama fiyat seviyesi
T = İşlemlerin hacmi
Miktar teorisine göre, paranın dolaşım hızı ve işlem hacmini sabit tutulduğunda, para arzındaki artış, fiyat düzeyinde bir artışa (enflasyon) neden olmaktadır. Mint & Burn yöntemi, para arzının serbest bir şekilde dolaşmasını sağlar.
Off-shore Depolama konseptinde uygulanacak Mint & Burn yöntemi ile toplam arz sürekli değişecek ve bu arz hiçbir zaman bilinmeyecektir. XHV cüzdanlarındaki tutarlar, transfer tutarları ve transfer edilen adresler gizli olacağı ve blokzincirinde şifreleneceği için (gizlilik tabanlı coinlerin ana özelliği) için toplam arzı hesaplamak ve paranın dolaşım hızını gözlemlemek de mümkün olmayacaktır. Bu yüzden, salt toplam arza bakarak XHV’yi değerlemek mümkün olmayacaktır. Bu konsepte “Off-shore Storage” denir ve Haven Protocol’ün temelidir.
Teknik Bilgi:
Toplam arz: 18.400.000 XHV (Off-shore Storage başlayana kadar. Sonrasında bilinmeyecek)
Coin sembolü: XHV
Coin Birimleri:
1 picohaven/havtoshi = 0.000000000001 XHV (10^-12 –en düşük birim)
1 nanohaven = 0.000000001 XHV (10^-9)
1 microhaven = 0.000001 XHV (10^-6)
1 millihaven = 0.001 XHV (10^-3)
Algoritma: CryptoNight Haven (Proof Of Work)
Blok Süresi: 120 saniye
Pre-mine: 95.000 XHV
Borsalar: Tradeogre, Bittrex, Upbit
Önemli Not: Haven Protocol (XHV) ile Havven (HAV) farklı coinlerdir. Lütfen karıştırmayın.
Twitter: https://twitter.com/okansariirmak
Telegram: ICO'ları, hidden gem'leri ve genel olarak kripto para dünyasında olan biten her şeyi konuştuğumuz kanala katılmak için: https://t.me/bitcointurkiye
Haven Protocol beni çok heyecanlandıran bir proje. Beta testleri bitiminde bir yazı daha bekliyoruz. :) Emeğine sağlık.
Congratulations @gemhunter! You have completed the following achievement on the Steem blockchain and have been rewarded with new badge(s) :
You published your First Post
You got a First Vote
You made your First Comment
Award for the number of upvotes received
Click on the badge to view your Board of Honor.
If you no longer want to receive notifications, reply to this comment with the word
STOP
Do not miss the last post from @steemitboard: