Blockchain ဆိုတာဘာလည္း?

in #esteemapp7 years ago

image

Blockchain ဆိုတာဘာလည္း?

ထို Bitcoin digital code မ်ားကို လႊဲေျပာင္းသိမ္းဆည္းေပးတာကေတာ့
Blockchain ဆိုတဲ့ နည္းပညာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

Blockchain ဆိုတာဟာ က်ေနာ္တို့ mobile banking ေတြရဲ့ ေငြလႊဲစာရင္း ပံုစံမ်ိဳး ပါပဲ။
မတူညီတာကေတာ့ သာမန္ mobile ေငြလႊဲေျပာင္းျခင္းေတြကို Bank ေတြရဲ့ Data centerကေန လိုသလိုထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ျပီး ၀င္ေရာက္ျပဳျပင္ ဖ်က္ဆီးနိုင္ပါတယ္။
ဒီလို ထိန္းခ်ဳပ္လို့ရတဲ့ နည္းပညာကို centralized chain လို့ေခၚပါ တယ္။

user ေတြရဲ့ ေငြပမာဏ ကိန္းဂဏန္းမ်ားရဲ့ data ေတြကို မူလ server ထဲမွာပဲ သိမ္းဆည္းထားတာေၾကာင့္ ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မွု စနစ္လို့ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Blockchain ဆိုတာကေတာ့ data ေတြကို ဗဟို server ထဲက database ထဲမွာသိမ္းထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ အင္တာနက္ လိုင္းရွိတဲ့ ဘယ္ေနရာမွာမဆို user ေတြ ရဲ့ data ေတြကို ျဖန့္ၾကတ္ သိမ္းဆည္း ထားတာျဖစ္လို ့ ဘယ္သူ က မွ ထိန္းခ်ဳပ္လို့ မရပါဘူး။

user တစ္ေယာက္ျခင္းကသာလွ်င္ မိမိ digital code ေတြကို စီမံနိုင္ျပီး လိုသလို လႊဲေျပာင္း ေပး နိုင္ ၊ လက္ခံနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

user တစ္ေယာက္ လႊဲေျပာင္းခဲ့ေသာ data ဟာ အင္တာနက္ေပၚမွာ စာရင္း တစ္ခုအေနနဲ့ ေပၚလာ ပါတယ္ ။
ထို စာရင္းကို ledger သို့မဟုတ္ block လို့ ေခၚဆိုပါတယ္။
ထိုကဲ့သို့ user မ်ားစြာရဲ့ data ေတြကို စုေပါင္းသိမ္းဆည္း လိုက္တဲ့ အခါမွာ ေတာ့ အားလံုးကို ဆက္လိုက္တဲ့ chain လိုျဖစ္ျပီး Blockchain လို့ေခၚတာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ထို လႊဲေျပာင္းခဲ့တဲ့ စာရင္းဇယား block မ်ားကို လူတိုင္းပြင့္လင္းျမင္သာ စြာ ၾကည့္ ရွဴ ့ နိုင္ ေအာင္ blockchain website မွာ ျပသေပးထား ပါတယ္။
ဘယ္ေန့ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္ ပမာဏ ကို လႊဲခဲ့လည္းဆိုတာ ၾကည့္ရွဳ နိုင္ ပါတယ္။

https://blockchain.info/

Blockchain မွာ 2 ပိုင္း ရွိပါတယ္။
Block + chain (Block ဆိုတာ မွတ္တမ္းတစ္ခု ၊ chain ဆိုတာ ဆက္ေပးတာ)
သာမန္ server ေတြမွာ ေငြလႊဲေျပာင္းမွုေတြကိုအလြယ္တကူ ျပဳ ျပင္လို့ရတယ္။
Blockchain နဲ့ ျပဳလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ေငြလႊဲ အခ်က္အလတ္ ေတြကို Block တစ္ခုစီမွာ ခြဲ သိမ္း ထားျပီး ထို block ေတြၾကား က ဆက္သြယ္မွုကို လွ်ိဳ ့၀ွက္ သေကၤတ(Hash)နဲ့ ခံထားတယ္။

ထို Hash ဟာ ေရွ့ Block ေနာက္ Block ေတြ ကို ဆက္သြယ္ေပး တယ္။
တကယ္လို့ ထို Block ေတြၾကား အခ်က္အလတ္သစ္ထပ္ထည့္ မယ္ဆိုရင္ ထို Hash ေတြရဲ့ဆက္သြယ္မွ ပ်က္ဆီးျပီးBlockchain ရပ္တန့္သြားမယ္။
ဒါေၾကာင့္ လုပ္ျပီးသား transaction ကို ျပဳျပင္လို့မရဘူး။

လံုျခံဳတယ္။

cd# ခရစ္တို

photo : google

ထို Bitcoin digital code မ်ားကို လႊဲေျပာင္းသိမ္းဆည္းေပးတာကေတာ့
Blockchain ဆိုတဲ့ နည္းပညာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

Blockchain ဆိုတာဟာ က်ေနာ္တို့ mobile banking ေတြရဲ့ ေငြလႊဲစာရင္း ပံုစံမ်ိဳး ပါပဲ။
မတူညီတာကေတာ့ သာမန္ mobile ေငြလႊဲေျပာင္းျခင္းေတြကို Bank ေတြရဲ့ Data centerကေန လိုသလိုထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ျပီး ၀င္ေရာက္ျပဳျပင္ ဖ်က္ဆီးနိုင္ပါတယ္။
ဒီလို ထိန္းခ်ဳပ္လို့ရတဲ့ နည္းပညာကို centralized chain လို့ေခၚပါ တယ္။

user ေတြရဲ့ ေငြပမာဏ ကိန္းဂဏန္းမ်ားရဲ့ data ေတြကို မူလ server ထဲမွာပဲ သိမ္းဆည္းထားတာေၾကာင့္ ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မွု စနစ္လို့ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Blockchain ဆိုတာကေတာ့ data ေတြကို ဗဟို server ထဲက database ထဲမွာသိမ္းထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ အင္တာနက္ လိုင္းရွိတဲ့ ဘယ္ေနရာမွာမဆို user ေတြ ရဲ့ data ေတြကို ျဖန့္ၾကတ္ သိမ္းဆည္း ထားတာျဖစ္လို ့ ဘယ္သူ က မွ ထိန္းခ်ဳပ္လို့ မရပါဘူး။

user တစ္ေယာက္ျခင္းကသာလွ်င္ မိမိ digital code ေတြကို စီမံနိုင္ျပီး လိုသလို လႊဲေျပာင္း ေပး နိုင္ ၊ လက္ခံနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

user တစ္ေယာက္ လႊဲေျပာင္းခဲ့ေသာ data ဟာ အင္တာနက္ေပၚမွာ စာရင္း တစ္ခုအေနနဲ့ ေပၚလာ ပါတယ္ ။
ထို စာရင္းကို ledger သို့မဟုတ္ block လို့ ေခၚဆိုပါတယ္။
ထိုကဲ့သို့ user မ်ားစြာရဲ့ data ေတြကို စုေပါင္းသိမ္းဆည္း လိုက္တဲ့ အခါမွာ ေတာ့ အားလံုးကို ဆက္လိုက္တဲ့ chain လိုျဖစ္ျပီး Blockchain လို့ေခၚတာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ထို လႊဲေျပာင္းခဲ့တဲ့ စာရင္းဇယား block မ်ားကို လူတိုင္းပြင့္လင္းျမင္သာ စြာ ၾကည့္ ရွဴ ့ နိုင္ ေအာင္ blockchain website မွာ ျပသေပးထား ပါတယ္။
ဘယ္ေန့ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္ ပမာဏ ကို လႊဲခဲ့လည္းဆိုတာ ၾကည့္ရွဳ နိုင္ ပါတယ္။

image

https://blockchain.info/

Blockchain မွာ 2 ပိုင္း ရွိပါတယ္။
Block + chain (Block ဆိုတာ မွတ္တမ္းတစ္ခု ၊ chain ဆိုတာ ဆက္ေပးတာ)
သာမန္ server ေတြမွာ ေငြလႊဲေျပာင္းမွုေတြကိုအလြယ္တကူ ျပဳ ျပင္လို့ရတယ္။
Blockchain နဲ့ ျပဳလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ေငြလႊဲ အခ်က္အလတ္ ေတြကို Block တစ္ခုစီမွာ ခြဲ သိမ္း ထားျပီး ထို block ေတြၾကား က ဆက္သြယ္မွုကို လွ်ိဳ ့၀ွက္ သေကၤတ(Hash)နဲ့ ခံထားတယ္။

ထို Hash ဟာ ေရွ့ Block ေနာက္ Block ေတြ ကို ဆက္သြယ္ေပး တယ္။
တကယ္လို့ ထို Block ေတြၾကား အခ်က္အလတ္သစ္ထပ္ထည့္ မယ္ဆိုရင္ ထို Hash ေတြရဲ့ဆက္သြယ္မွ ပ်က္ဆီးျပီးBlockchain ရပ္တန့္သြားမယ္။
ဒါေၾကာင့္ လုပ္ျပီးသား transaction ကို ျပဳျပင္လို့မရဘူး။

လံုျခံဳတယ္။

cd# ခရစ္တို

photo : google

image