ငပိရည္က်ိဳကို မေမ႕သင္႕ပါ။
သံုးတန္းတုန္းက ျမန္မာစာဖတ္စာမွာပါ အာဟာရျကြယ္လြန္းလို႕ သင္ခဲ႕ရတဲ႕ငပိ။
ဘယ္သူ႕ကိုမွ ဦးတည္မေျပာပါခင္ဗ်ာ။
ဖတ္မိဖတ္ရာ ဖတ္မိရင္း ေရးမိေရးရာ ေရးမိတာေလးပါခင္ဗ်ာ။
ျမန္မာ႕စားစရာေတြ ဘယ္လို ဘယ္ညာ ဘယ္လိုဟာ ရြံစရာဆိုျပီး ေရးေနျကတာေတြ႕ေတာ့ မေနနိုင္။ ဝင္ပါရျပန္ျပီဗ်ာ။
သမိုင္းမွာ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ ဘယ္ေလာက္ခိုင္မာထင္ရွားသတုန္းကို အဲဒီနိုင္ငံရဲ႕ ဘာသာစကားစာေပ၊ ဝတ္စားဆင္ယဥ္ပံုနွင့္ ေနထိုင္ရာအေဆာက္အဦ၊ ေနာက္ျပီး အစားအစာကေနပဲ တိုင္းတာျကပါတယ္။ သူတို႕ဘယ္လို အခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္ျကသလဲ၊ အေတြးအေခၚဘယ္ေလာက္ျမင့္မားၾကသလဲ ၊ဘယ္လို အတိတ္ကိုမွတ္တမ္းတင္ျကသလဲကို ဘာသာစကားစာေပကေနသိနိုင္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ လူမႈစရိုက္ ယဥ္ေက်းလာရသလဲကို အဝတ္အစားနဲ႕ ေနထိုင္ရာအေဆာက္အဦကေနသိနိုင္သလို ဘာေတြစားျကသလဲကို ျကည့္ျပီး လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႕ သန္မာထြားျကိဳင္းမႈကို ခန္႕မွန္းနိုင္ပါတယ္။
ေရွးက ျမန္မာေတြဟာ အခုေခတ္လို ေရာဂါေပါင္းေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ခံစားေနမေနဆိုတာ ေျပာရခက္ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က စမ္းသပ္စရာစက္ပစၥည္းကိရိယာမရွိတာကတစ္ေျကာင္း ၊ပဋိဇီဝ ပိုးသတ္ေဆးမေပၚေသးတာကတစ္ေျကာင္း၊ တစ္ကမ႓ာလံုးအတိုင္းအတာနဲ႕ဆိုရင္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပ်မ္းမ်ွ အသက္က အခုေခတ္လို မရွည္ေသးတာကို နိုင္ငံတိုင္း မွာေတြ႕ရပါတယ္။ဒါကို ဒီအစားအေသာက္ေျကာင့္ အသက္တို အနာမ်ားေနတယ္လို႕ စြပ္စြဲရင္ေတာ့ ------ 
ပထမဆံုးအေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာက ျမန္မာစာေတြဆိုရင္ ဆီမ်ားတယ္ဆိုပဲဗ်။ ဟုတ္ကဲ႕ မ်ားပါတယ္။ မ်ားမွကိုရပါမယ္။ ျမန္မာေတြ အဓိကေနေနတဲ႕ ေဒသရဲ႕ ရာသီဥတုကို ျကည့္ျကည့္ပါ။အထက္စစ္ကိုင္းတိုင္းကေန အညာ၊ေျမလတ္၊ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ၊ ၿမိတ္၊ထားဝယ္အထိ ျမန္မာေတြေနတာ ရာသီဥတုက ပူတဲ႕ဘက္ခ်ည္းပါ။ ေႏြဟာ ေႏြပီသလြန္းေနတာကို လူတိုင္းသိမွာပါဗ်ာ။ ဒီလို အပူခ်ိန္နဲ႕ ဆီနည္းနည္းသာသံုးျကည့္ မနက္က ခ်က္တဲ႕ဟင္း ေန႕လည္ထမင္းမစားခင္ သိုးေရာေလ။ ကိုယ့္ဟင္းေလးသိုးမသြားေအာင္ ၊ အိမ္ကခ်က္တဲ႕ဟင္း လယ္ထဲမေရာက္ခင္ ခ်ဥ္မသြားေအာင္ ကိုယ့္ရြာထဲက ျကိတ္တဲ႕ ပဲဆီ ၊ နွမ္းဆီ ေတြနဲ႕ စိမ္ထားသေလာက္ထည့္ခ်က္မွ အထားခံမယ္ဆိုတာ လူတိုင္း သိရမယ့္ ညာဥ္ေလဗ်ာ။ ဆီပါမယ္။ဆီမ်ားမယ္။ စိမ္ထားသလိုကို ထည့္မယ္။ ထည့္ကို ထည့္ရပါမယ္။ ဆီမ်ားလို႕ က်န္းမာေရးနဲ႕ မညီဆိုတာကိုက လြဲေနတာ။ ဘယ္သူကမွ ဆီကို ျကိဳက္လွခ်ည့္ဆိုျပီး ခပ္ေသာက္မေန။ စစ္ပဲစားျကတာေလဗ်ာ။ မာလာဟင္းရဲ႕ေမြးရပ္ေျမ၊ အပူအစပ္ရဲ႕ဘူမိနက္သန္ တရုတ္ ၊ စီခၽြမ္ျပည္နယ္၊ ျမိဳ႕ေတာ္ခ်ိန္တူးေရာက္တုန္းက ေခါက္ဆြဲမွာစားတာ ပန္းကန္လံုးျကီးတစ္ခုလံုး နီရဲခ်ိတ္ေနတာနဲ႕ ခပ္ထုတ္ရတာ ဆီက ထမင္းစားပန္းကန္တစ္ဝက္ ငရုတ္သီးက ပန္းကန္တစ္လံုးရတယ္။ မာလာငါးပြဲျကီးမွာတုန္းကဆို ဆီက ခပ္ထုတ္ရတာ ငါးဆယ္သားျပည့္ျပည့္႐တယ္။ ဒီေတာ့ တစ္ကမ႓ာလံုးမွာ ျမန္မာဟင္း တစ္မ်ိဳးတည္းပဲ ဆီမ်ားတယ္လို႕ စြပ္စြဲရင္ သိစရာမွတ္စရာေတြအမ်ားျကီး က်န္ေနပါေသးလားဆိုျပီး ဆက္လက္ေလ႕လာေအးေဆးေနတာေကာင္းပါတယ္လို႕ အျကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ PA မပါပါခင္ဗ်ာ။ သေဘာေျပာျပတာပါ။ဒါဆို ဘာလို႕အခုေခတ္မွာ ေသြးတိုး ဆီးခ်ိဳ ေလျဖန္းေလျဖတ္ မ်ားလာတာလဲဆိုေတာ့ ဆီမ်ားလို႕တဲ႕။တစ္ဝက္ပဲမွန္ပါတယ္။ အရင္ေခတ္ေတြကလို ပဲဆီ နွမ္းဆီပဲသံုး ၊ တစ္ေန႕တစ္ေန႕ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ မွန္မွန္လုပ္၊ ဘာမွ မျဖစ္ေစရဘူး။ ဆီမွာ ျပည့္ဝဆီနဲ႕ မျပည့္ဝဆီဆိုျပီး အျကမ္းခြဲလို႕ ရတယ္။ ျပည့္ဝဆီထဲမွာ အဆိုးဆံုး အုန္းဆီ၊ စားအုန္းဆီ နဲ႕ ဝက္ဆီကိုေန႕တိုင္းစား၊ တစ္ေနကုန္ေပါင္းမွ ေျခလွမ္းတစ္ရာေတာင္မေလ်ွာက္နဲ႕။ ဒီလိုလူေတြမွ ေရာဂါမျဖစ္ ဘယ္သူျဖစ္မတုန္း။အဓိကက သံုးတဲ႕ဆီအမ်ိဳးအစားရယ္၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈရယ္နဲ႕ပဲ ဆိုင္တာပါခင္ဗ်ာ။ ေရွးျမန္မာေတြလို သြားလာလႈပ္ရွား ျကိဳးစားရုန္းကန္ျကည့္ ။ ေတာ္ရံု ဘာေရာဂါမွ မျဖစ္ဘူး။ ဒီလို သြားလာလႈပ္ရွားဖို႕ စြမ္းအင္ျမင့္တဲ႕စားစရာလိုတယ္။ ဆီကို ဒီေလာက္စားေပးမွ ဒီလို လုပ္နိုင္ကိုင္နိုင္တာ။အညာမွာေနတဲ႕ က်န္းမာလႈပ္ရွား ျမန္မာျကီးတစ္ေယာက္ကို ဆူရွီေလး တစ္ပြဲ၊ဂ်ံဳျကမ္းေပါင္မုန္႕ေလးေျကြးျပီး၊ ဆလပ္ရြက္ကို သံလြင္ဆီေလးငါးစက္ထည့္ ဆားေလးတစ္တို႕နဲ႕ ခရမ္းခ်ဥ္နွစ္ဖတ္၊ ေဂၚဖီထုတ္ ဖြာဖြာနဲ႕ သံပုရာတစ္စိတ္ညွစ္ျပီးေကြ်းျကည့္။ မြန္းမတည့္ခင္ မူးမလဲရင္ ျကိဳက္တာေျပာ။ ဒီလိုေခၽြးထြက္မ်ားတဲ႕နိုင္ငံေတြမွာ ဟင္းအရသာေလးတာ ေလးကိုေလးေနရပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုတစ္ျခားနိုင္ငံသြားရင္ ေရထက္ ဓာတ္ဆားရည္နဲ႕ အသီးေဖ်ာ္ရည္ပဲေသာက္ပါတယ္။ ျမန္မာ႕ေရေျမအရ ခံနိုင္ရည္ရွိေနတဲ႕လူတစ္ေယာက္ ဟင္းအေပါ့ေတြစား ၊ေျပးလႊားလမ္းေလ်ာက္ေတာ့ ေခၽြးထြက္တာ ဒီလို မေသာက္ရင္ ေျခသလံုး ျကြက္တက္လြန္းလို႕ပါ။ဒီေတာ႕ေျပာခ်င္တာက ဆီစားတာနည္းတာမ်ားတာထက္ ေအာက္ေျကးအစုတ္အျပတ္စားအုန္းဆီေတြစား၊ ပိုက္ဆံမရရင္ မ်က္ေတာင္ေတာင္ မခတ္ခ်င္တဲ႕ ထိုင္ခံုေပၚက ရုပ္တုျကီးေတြလို ေနေနျကတဲ႕ ယေန႕ေခတ္သစ္ လူ႕စရိုက္ေတြေျကာင့္လားဆိုတာ ကြဲျပားျကျပီလို႕ ထင္ပါတယ္။ 
ေနာက္တစ္ခုက ကၽြန္ေတာ္တို႕နိုင္ငံကို နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕ ဝင္လာတဲ႕ လူစားစရာမဟုတ္တဲ႕အစားအေသာက္နာမည္ခံအားလံုးကို ျပင္းထန္တင္းၾကပ္စြာတားနိုင္သမ်ွ တားေပးရမွာ အစိုးရမွာတာဝန္လံုးလံုးရွိပါတယ္။
ျပီးေတာ့ ငပိကိုရြံစရာေကာင္းေအာင္လုပ္မွ ရြံပါ။သန္႕သန္႕ရွင္းရွင္းလုပ္ထားျပီး ယင္လည္းမနားေအာင္ထား ေဆးမသံုးဘဲ လံုျခံဳစြာထုတ္ပိုးထားတဲ႕ ငပိကို အလကားအေျခာက္တိုက္ ရြံေနရင္ေတာ့ ---- တစ္ခုခုလြဲေနၿပီဗ်ာ။ တရုတ္၊ ဂ်ပန္နဲ႕ ကိုရီးယားမွာ ပဲပိစပ္ကိုတမင္အပုပ္ခံျပီးလုပ္တဲ႕ ပဲပုပ္နဲ႕ အဲဒီကထြက္လာတဲ႕ အပုပ္ရည္ကို ပဲငံျပာရည္ဆိုျပီးလုပ္ထားတာျကေတာ့ ဘယ္သူမွ ရြံရေကာင္းမွန္းမသိ။ ပဲျပားတံုးကို ေဖြးေဖြးလႈပ္မိႈတက္ေအာင္ထားျပီးမွ အရက္၊ ငရုတ္သီးမႈန္႕၊ ဝွာေက်ာင္မႈန္႕နဲ႕ ဆားနိုင္နိုင္ထည့္ျပီးမွ လုပ္တဲ႕ ဆီတိုဟူးေတြဆိုတာ တရုတ္တို႕ရဲ႕ ရိုးရာစားစရာပါ။ ဒီလို ငပိ၊ပဲငပိ၊ ငပိေရျကိဳ၊ငံျပာရည္၊ ပဲငံျပာရည္၊ဆီတိုဟူးေတြဟာ ငါးနဲ႕ပဲကေနရတဲ႕ အသားဓာတ္ကို fermentation အပုပ္ခံလုပ္ျပီး glutamate , tryptophan အမိုင္နိုအက္ဆစ္ေတြထြက္လာေအာင္လုပ္တာပါ။ Glutamate ကေနရလာတဲ႕အရသာကို ဂ်ပန္လို Umami အရသာလို႕ေခၚတယ္။ နံပါတ္ငါးခုေျမာက္အရသာေပါ့ဗ်ာ။အဲဒီ glutamate ဆိုတာကို ဒီလို သဘာဝနည္းနဲ႕ရေအာင္မလုပ္ဘဲ ဓာတ္ခြဲခန္းထဲကေနထုတ္တဲ႕အခါ monosodium glutamate (MSG ) အခ်ိဳမႈန္႕ဆိုျပီး ျဖစ္လာတာေပါ့ဗ်ာ။ glutamate ဆိုတဲ႕ဓာတ္ကို လ်ွာက ခ်ိဳ၊ခ်ဥ္၊ငန္၊ခါး တင္မကဘဲ အသားအရသာအေနနဲ႕အာရံုကသိနိုင္ေတာ့ လူ႕အျကိဳက္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ အသားဆိုရင္ ပိုအရသာရွိေအာင္ ငပိ၊ငံျပာရည္ေတြ ထည္႕ခ်က္တာ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္ပါ။ ဒါကို ဒီမွာ ငပိထည့္တာကိုရြံတယ္၊ပဲငံျပာရည္ကိုက်ေတာ႕ နိုင္ငံျခားဟင္းေလဆိုျပီး လုပ္ေနျကတာ ခ်ဥ္ေပါင္ကာျပန္ကန္႕လန္႕ေတြလို႕ျမင္ပါတယ္။ 
ေနာက္တစ္ခါ ျမန္မာဟင္းေတြက အသားအမ်ိဳးအစားပဲေျပာင္းတယ္။ ဒီအနွစ္ခ်ည္းပဲဆိုပဲ။အင္းဗ်ာ။ ဟိုဘက္နိုင္ငံေတြမွာ ေနတာျကာလို႕ ျမန္မာဆိုတာ ဘားမားေလာက္ပဲသိတယ္ဆိုရံုေလာက္ပဲသိေတာ့တယ္ထင္တယ္။မဟုတ္ရင္ေတာ့ အစကတည္းက ျမန္မာ႕ရိုးရာစားစရာေတြကို မျကိဳက္လို႕ရယ္ ၊စားဖို႕ေဝး ျမင္ကိုမျမင္ဖူးဘူးလို႕ရယ္လို႕ ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာ႕ဝက္သားနီခ်က္ တစ္ျဖစ္လဲ အမရပူရဘက္က ေတာင္ၿမိဳ႕ဝက္သားစအုခ်က္ဆိုတာ ဝက္စတူးရဲ႕ အရသာေအာက္မေရာက္ပါ။ ဝက္သားသံုးထပ္သားကို အေလာေတာ္အတံုးျကီးတံုး၊ ဖီးျကမ္းသီးမွည့္မွည့္ရယ္၊ ဆန္အရက္နည္းနည္းရယ္ ၊ျကက္ဥအကာရယ္၊ အေၾကာ္မႈန္႕ရယ္၊ အာတာလြတ္မႈန္႕ရယ္၊ဆား၊သျကား၊နာနတ္ပြင့္မႈန္႕နည္းနည္း၊ ၾကာညိဳ႕သင့္သလိုထည့္ျပီး နယ္၊ နွပ္ထား၊ျပီးေတာ့ ပဲဆီေဖာေဖာနဲ႕ ျမဳပ္ေနေအာင္ေျကာ္၊ ဝက္ေခါက္ေထာင့္ေလးေတြ ရဲလာရင္ ဆယ္ျပီး ဆီစစ္ထား၊ ျပီးမွ ဆီနဲ႕ေရသင့္သလိုထည့္၊ တစ္ညလံုးမီးေသးေသးနဲ႕ ပြက္ရံုထိုးထား၊မနက္ေရာက္ေတာ့ ျကက္သြန္ျဖဴဥျကီးေတြ ျဖဴးထည့္ျပီး ေမႊ၊ ဒါမ်ိဳးဝါဝါနီ ႏူးအိေမႊးႀကိဳင္ေနတဲ႕ဟင္းမွ မေကာင္းရင္ ဝက္ကို တစ္ျခားခ်က္နည္းေတြ ပိုေကာင္းတယ္လို႕ကိုမျမင္။ ျပီးေတာ့ ဝက္သားဟင္းေလးခ်က္ကိုျကည့္။ ဒီေႏြခါမွာေပၚတဲ႕ သရက္သီးစိမ္း၊ဇီးျဖဴ၊ဖန္ခါးေတြကို ေရစင္စင္ေဆး၊ ေနျပင္းျပင္းျပ၊ မိႈေတာင္တက္ခ်ိန္မရလိုက္။ တန္းေျခာက္သြားတာမည္းေနတာပဲ။ဒါကို ဓားနဲ႕ နုတ္နုတ္စဥ္း၊ ျကက္သြန္နီကို အကြင္းလိုက္လွီး၊ ေလသလပ္ခံ၊ ဆီအေလာေတာ္ထည့္ျပီး ေမႊးေနေအာင္ေျကာ္၊ က်က္ခါနီးမွ ျကက္သြန္ျဖဴ၊ဂ်င္းေထာင္းထားတာထည့္ျပီး ဆီအိုးကိုတန္းခ်၊ ဆီအသစ္ျပန္ထည့္ ဝက္သားကို ဆားနည္းနည္း သျကားနည္းနည္း နဲ႕နွပ္ထားတာ ထည့္၊ ေရေလးထည့္၊ ခုနက ဓားနုတ္စဥ္းထားတဲ႕ သရက္ကင္းေျခာက္ထည့္ ၊ ႏူးအိၿပီးက်က္ခါနီးေတာ့ ျကက္သြန္ေျကာ္ထည့္ျပီး သမေအာင္ေမႊ၊ ေနာက္ဆံုး ျကက္သြန္ျဖဴဂ်င္းေျကာ္လံုးထားတဲ႕ဟာနဲ႕ ေရာေမႊ။ တစ္ပြဲရျပန္ျပီ။ ဒါနဲ႕တြဲစားရမွာက ပုဇြန္ေျခာက္ေျကာ္။ ျကက္သြန္နီ ဝါေနေအာင္ေျကာ္၊က်က္ခါနီးေတာ့ဆယ္၊ ျကက္သြန္ျဖဴပါးပါးလွီးထားတာ ျပန္ေျကာ္၊ငရုတ္သီးကုလားေအာ္မႈန္႕ကို ပဲဆီအေလာေတာ္ ဆီသပ္၊ ေနာက္ဆံုး ပုဇြန္ေျခာက္မႈန္႕ထည့္၊ ဆီျပန္လိုက္ေပး။ အားလံုးကိုေရာေမႊ။ ေျပာရတာလြယ္တယ္။တကယ္မယံုရင္ ေျကာ္ျကည့္။ ျကက္သြန္နီျဖဴ၊ပုဇြန္ေျခာက္မႈန္႕၊ငရုတ္သီးမႈန္႕၊ တစ္ခုမွ မီးမကၽြမ္းပဲ ဝါထိန္ေနေအာင္ေျကာ္ျကည့္ပါအံုးဗ်ာ။တကယ္လက္ဝင္တယ္ဗ်။ ျပီးေတာ့ chicken broth ခ်ည္းေသာက္မေနနဲ႕ဦး။ ဒီဘက္က ခ်က္တဲ႕ ျကက္ရိုးျပဳတ္ရည္ထဲကို မိုးဦးက်စမွာေပၚတဲ႕ ႏြားလ်ွာျကီး၊ကင္းပံု၊မိုးနွံ၊က်ီးအာ၊ ျပည္ပန္းညိဳ၊ဆူးပုတ္ကေလးညြန္႕စိမ္းစိမ္းနုနုေလးေတြ ခ်ခါနီး ထည့္ျပီးေသာက္ျကည့္။ ဟို ဟိုတယ္မွာ ေသာက္ရတဲ႕ ငရုတ္ေကာင္းခ်ည္းလွိမ့္ခတ္ထားတဲ႕ ဟင္းရည္နဲ႕ ယွဥ္နိုင္တယ္။ ဒါနဲ႕ဗ်ာ ဟင္းအနွစ္က ဒါခ်ည္းပဲဆို ျမန္မာတိုင္းျကိုက္ ပဲျကီးခ်က္က ျကက္သြန္၊ခရမ္းခ်ဥ္၊ဂ်င္း အနွစ္နဲ႕မွ မဟုတ္တာဗ်ာ။ မတူတာေတြလည္းရွိပါေသးတယ္ဗ်။ 
ရင္ေပါင္ဇာနဲ႕ ငါးဗ်က္ကို စဥ္႕အင္တံုမွာ အရင္ဆံုးလူး ၊ ခ်ီးေဖာက္ ၊ ျဖဴလာေအာင္ ေရေဆး၊ ဆႏြင္း၊ ဆားေလးနဲ႕နယ္၊ ၾကက္သြန္ဆီသတ္၊ ႏြမ္းလို႕ ဝါလာရင္ ခရမ္းခ်ဥ္စဥ္းေကာေလးထည့္ေမႊ၊ ေရခမ္းခါနီးရင္ ငါးေတြကို တစ္ေကာင္နဲ႕တစ္ေကာင္ထပ္မေနေအာင္စီထည့္၊ မီးတန္းေလ်ာ႕၊ဆီျပန္လာရင္ အိုးကို ေစာင္း၊ဆီေတြ တဖ်စ္ဖ်စ္နဲ႕ျမည္လို႕ တစ္ေအာင့္ေလာက္ၾကာလာရင္ ေနာက္ထပ္နည္းနည္းေစာင္း၊ အကုန္ညီလာရင္ ဇြန္းနဲ႕တစ္ေကာင္ခ်င္းလိုက္လွန္ ၊ ထပ္ၿပီး ေစာင္းၿပီးအိုးကပ္၊ အကုန္ညီလာရင္ င႐ုတ္သီးစိမ္း၊ နံနံပင္အုပ္။ မဆိုးပါဘူးဗ်ာ။ ေမႊးေမႊးေလးပါ။ထမင္းၿမိန္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ ငါးေယာင္ေျခာက္ အသားခ်ည္းကို အတံုးျကီးေတြတံုး၊ ဆားရည္ျပင္းျပင္းနဲ႕ စိမ္၊ ဆားနႈတ္တယ္လို႕ေခၚတယ္။ osmosis နည္းအရ ငါးေယာင္ေျခာက္ထဲကေန ဆားထြက္လာေအာင္လုပ္တာ။ ျပီးေတာ့ အုန္းနို႕၊ နို႕စိမ္းနဲ႕ ျကက္သြန္နီသက္သက္ပဲနည္းနည္းထည္႕ျပီးခ်က္တဲ႕ ငါးျကီးသားအုန္းနို႕ခ်က္ဆို ဘယ္မွာမွ အနွစ္နီနီဝါဝါေတြပါမေနဘူးဗ်။
အသုတ္ကို ေျပာပံုက တစ္ခါလာလည္း ပဲမႈန္႕နဲ႕ ဆီခ်က္နဲ႕တဲ႕ဗ်ာ။ဒါကလည္း ဟိုနိုင္ငံေတြမွာလို တစ္ခါလာလည္း ငရုတ္ေကာင္း ၊ တစ္ခါလာလည္း အာလူးနဲ႕ သေဘာတရားတူတူရယ္။ တကယ္က အသုတ္ဆိုတာ အဓိကအပြင္႕နဲ႕အရြက္ေပၚမွာမူတည္ျပီး ထည့္ရတဲ႕ အဆာ မတူဘူးဆိုတာ ေျပာရရင္ အသုတ္စံုစာအုပ္ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္ဗ်။ ပဲမႈန္႕ဆိုအစိမ္းမႈန္႕နဲ႕အက်က္မႈန္႕ မတူ။ ဆားရည္ေတာင္ စဥ္႕အင္တံုနဲ႕ထည့္ရတာေသေသခ်ာခ်ာ။ ပဲပုဇြန္သီး၊ဟင္းဂလာခ်ဥ္၊ ကတက္ခ်ဥ္၊ ေဇာင္ဂ်မ္းခ်ဥ္၊ သမုန္းဖူး ၊ အေဝရာညြန္႕၊ကိုင္းသခြား ၊ တရုတ္စံကား၊ မန္က်ည္းရြက္နု၊ သခြတ္ပြင္႕၊ ကစ္ဆားလီ၊ ပဲလိပ္ျပာ၊ ျမဴရြက္၊ဇရစ္၊ ေညာင္ခ်ဥ္ဖူး၊ ၾကက္တက္ရြက္၊ ထေနာင္းညြန္႕ သုတ္ရင္ ထည့္ရတဲ႕အဆာ မတူဘူး။သုတ္ပံုသုတ္နည္းမတူဘူး။ဒီအသုတ္ေတြဆိုတာ ဒါေတာင္ ခုမွတ္မိသေလာက္ခ်ေရးထားတာ။
ဟင္းရည္ဆိုလည္း ဟင္းခ်ိဳရည္၊ခ်ဥ္ရည္ဟင္း မတူ။ ၾကက္သဟင္းရြက္ဆိုရင္ ဟင္းခ်ိဳ၊ဟင္းညံ႕ဖူးဆိုရင္ခ်ဥ္ရည္ဟင္း၊ပရႏၷဝါဆုိရင္ဟင္းခ်ိဳ၊ ျပည္ပန္းညိဳဆိုရင္ ဟင္းခ်ိဳ၊ ခဝဲသီးဆိုရင္ ပဲဟင္းခ်ိဳ၊ ဆူးပန္းရြက္ဆို ခ်ဥ္ရည္ဟင္း၊ လက္ပံေခါင္းဆို ဗူးသီးခ်ဥ္ရည္ဟင္း၊ ဒန္႕သလြန္ဆို ပဲကုလားခ်ဥ္ရည္ဟင္း၊ ဒန္႕သလြန္ညြန္႕က်ေတာ့ ပုဇြန္ေျခာက္ေလးခပ္ ျကက္သြန္ျဖဴေလးဓားျပားရိုက္လို႕ ဟင္းခ်ိဳရည္၊ ခ်ဥ္ေပါင္နဲ႕ ကင္ပြန္းရြက္ဆို ခ်ဥ္ရည္ဟင္း၊ ဒီလို တိတိက်က် ဟင္းခ်ိဳ၊ခ်ဥ္ရည္ဟင္း ရွိပါတယ္။
ျမန္မာ႕အဓိက ခရမ္းခ်ဥ္သီးငပိခ်က္နဲ႕ ငပိရည္က်ိဳအတို႕အျမွဳပ္ဆိုတာ ဒီေလာက္ carbohydrate ေရာ protein ေရာ fat ေရာ vitamins ေရာ minerals ေရာ water ေရာ fibre ေရာ စံုတာ ကမၻာမွာ ဘယ္မွာမွမရွိပါ။ အတို႕ထဲပါေနတဲ႕ ခရမ္းသီးကင္း ၊မုန္လာဥျပဳတ္ကေန carbohydrate ၊ ငပိရည္က်ိဳကိုယ္၌က protein , fat ,vitamins and minerals ,water ၊ က်န္တဲ႕ အသီးအရြက္အတို႕ေတြျဖစ္တဲ႕ ေရွာက္ညြန္႕၊ကင္းပံုသီး၊ သရက္ကင္း၊ သရက္သီးစိမ္း၊ ဆူးပုတ္ျကီး၊သခြားသီး၊ခါျကက္ဥ၊ျပည္ပန္းညိဳရြက္၊ပဲညြန္႕၊ထိကရုန္း၊ပူစီနံ၊ဟင္းညံ႕၊ဖန္ခါးသီး၊ဥရွစ္ရြက္၊ ပုတက္စာ၊အေဝရာညြန္႕ ၊ေျကာင္လ်ွာသီး ၊ ဆလပ္ရြက္၊နံနံပင္၊ ေတာင္ေအာ္ရြက္၊ မုန္လာဥခ်ဥ္၊ ေဂၚဖီထုပ္၊၊ ရံုးပတီသီးနုနု၊ ပန္းေဂၚဖီ၊ မုန္လာရြက္ျပဳတ္၊ ပဲေစာင္းလ်ားသီး၊ မွ်စ္စို႕ျပဳတ္၊ ေဂြးေတာက္ဖူး ေဂြးေတာက္ညြန္႕၊ဗူးသီးကင္း၊တမာရြက္ႏုမန္က်ည္းမွည့္ျပဳတ္၊ ဖရံုညြန္႕စတာေတြကေန vitamins and minerals ေရာ fibre ေရာ စံုေနေအာင္ရတယ္။
The art of Cooking အခ်က္အျပဳတ္ပညာဆိုတာ ဝိဇၨာပညာတစ္မ်ိဳးပါ။ အစားအစာစီမံသူတစ္သူေယာက္ဆိုတာ အလုပ္တစ္ခုကို operation လုပ္ေနရသလို၊ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္ operation ဝင္ေနရသလို တစ္ခုၿပီးတစ္ခု အစဥ္မလြဲေအာင္ ခ်ိန္ကိုက္ေအာင္စီမံတတ္ရပါတယ္။ အခ်က္အျပဳတ္ပညာမွာ ခံစားခ်က္ေတြ၊ ဆန္းသစ္မႈေတြ၊ တီထြင္မႈေတြ၊ ဖန္တီးမႈေတြ၊ ေစတနာေတြ၊ေမတၲာေတြပါပါတယ္။ ျမန္မာ႕ဟင္းေတြမွာ ျမန္မာတို႕ရဲ႕ ရွည္လ်ားလွတဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈေျပာင္းလဲလာပံုေတြ ၊ တီထြင္ျကံဆမႈေတြ ၊ ရာသီဥတု ေရေျမကိုလိုက္ျပီး adaptation အလိုက္သင့္လိုက္ပါေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ ျမန္မာ႕အာဟာရ ေတြ၊ ျမန္မာ႕ေစတနာနဲ႕ ျမန္မာ႕ေမတၲာေတြ ပါေနပါတယ္။
ဒါေတာင္ ပန္းဥေထာင္းတို႕ ၊ မုန္ညင္းေစာပဲၾကားခ်က္တို႕၊ပဒူပိုးေလာင္းေၾကာ္တို႕၊ဆာ႕ခုမ္ခါး ဆာ႕ခုမ္သံပုရာတို႕ ၊ ဘိန္းေစ႕ငပိအရြက္ေၾကာ္တို႕၊ ၾကက္ခ်ဥ္ေစာ္ကားသီးခ်က္တို႕၊ ဟင္းဗ်င္းဖူး ဟင္းဗ်င္းသီးေၾကာ္တို႕၊ သစ္ၾကားသီးဂ်ံဳပင္ေပါက္သကာရည္ေညာင္စီးတို႕၊ ငါးမန္းေရခြံသုတ္တို႕ ၊ပလုပ္ေၾကာ္၊ ဝါးပိုးေၾကာ္၊ စြယ္ေတာ္ျဖဴပန္းပဲပုပ္ေျကာ္တို႕စတဲ႕ကုလား၊တ႐ုတ္လႊမ္းမိုးမႈကင္းတဲ႕ တိုင္းရင္းသားအစားအစာစစ္စစ္ တစ္မ်ိဳးမွမေျပာရေသးဘူး။ ဒါေတြပါေျပာေနရရင္ စာအုပ္တစ္အုပ္ေရးေတာင္မေလာက္ေလာက္ဘူးဗ်။
ဒီအေျကာင္းေတြေရးေတာ႕ မင္းကဘာမို႕လဲ၊ မင္းကဘာတတ္လို႕လဲဆိုရင္ ။ ဟုတ္ကဲ႕ ။ ကၽြန္ေတာ္ အေရွ႕ဘက္ထိုင္ဝမ္စာကေနစလို႕ အေနာက္ဘက္ ဥေရာပစာအထိရယ္။ ျမန္မာ႕ဟင္းေတြကို လူသံုးရာစာေလာက္ ကိုယ္တိုင္စီမံ မိုးျဗဲဒယ္နဲ႕ ခ်က္ဖူးရံုမွ်သာပါ။
ဒီေတာ့ ကိုရီးယားမွန္ရင္ ကင္ခ်ီကို မေမ႕သလို။ ထိုင္းမွန္ရင္ တုမ္႕ရမ္းနဲ႕ သေဘၤာသီးဂဏန္းငပိေထာင္း၊ အီတလီဆိုရင္ စပါဂတ္တီ၊ တရုတ္ဆိုရင္ ပဲငပိနဲ႕ တိုဟူး၊ အိျႏၵိယဆိုရင္ မာဆာလာဘရာနီရာနီ မေမ႕ျကသလို။ ျမန္မာဆိုရင္ ဝက္သားနီအိုးျကီးခ်က္နဲ႕ ငပိရည္အတို႕အျမွဳပ္ကို မျကိဳက္ရင္ေနပါ။မေမ႕သင့္ မနွိမ္သင့္ေျကာင္းပါ။ 
Hygienic လည္းျဖစ္၊ သူ႕အႀကိဳက္ ကိုယ့္အႀကိဳက္မတူတာကိုနားလည္၊ contamination လည္းမရွိ၊ recipe ကလည္း ထစ္ခနဲ႕ဆို ဘယ္လို ခ်က္ရမယ္ဆိုတာကိုလည္းသိ၊ တတ္ႏိုင္သမွ် organic နဲ႕ cultural taste ကိုဦးစားေပး ၊ ျမန္မာ႕ဟန္လည္းမေပ်ာက္ ၊ ႐ိုးရာလည္းမပ်က္ ၊ စားလည္းေကာင္း၊ လတ္လည္းလတ္ ဒီလိုျဖစ္ရမွာ။
ေတာင္ၿမိဳ႕ဝက္သားစအုခ်က္ကို Italy က Venice စတိုင္Olive oil နဲ႕ခ်က္မယ့္လူနဲ႕၊ဗူးသီးလက္ဆိတ္ႏုနဲ႕ၾကက္ကာလသားခ်က္ကို mint ပူစီနံျဖဴးမယ့္သူနဲ႕၊ ငပိခ်က္ကို thyme အုပ္မယ့္သူနဲ႕ ၊ဇီးျဖဴသီးေထာင္းကို Capsicum င႐ုတ္သီးပြနဲ႕ ေရာၿပီး salad လုပ္မယ့္သူနဲ႔။ PA မပါပါဘူးခင္ဗ်ာ။
ဒီလိုေတာ့႐ိုးရာကို ပ်က္စီးသြားေလာက္ေအာင္ မဖ်က္စီးၾကပါနဲ႕ဗ်ာ။ ေတာင္းပန္ပါတယ္။
ျမန္မာ႕အစားအစာစစ္စစ္ စားရတာကိုကၽြန္ေတာ္ကေတာ႕ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ဂုဏ္ယူပါတယ္ခင္ဗ်ာ။