განსმდგომი შუაკაცი (გაგრძელება)
და, თუმცა მაშინ ფული ჯერ ნაშოვნი არ ჰქონდა რაღა თქმა უნდა, ბავშობა, ალბათ, მაინც კარგი იყო.
მჭახე და რბილი, უკიდეგანოდ ფერადოვანი, ღრმა სარდაფები… აის სათუო იდუმალება, სუყოველივეს მჩატედ რომ ედო… გახარებული აბაჯბაჯება და რაღაცა უნდოდ პირშიმთქმელურზე გადაყვლეფილი პაწია მუხლი – რა გულდაწყვეტა… მაგრამ მაინც დღე, და სინათლე, მართლა სინათლე, ბედნიერება, ყოველ უცხო წამს – ჯერაც ნედლ თავზე ფრთხილად დადგმული აღმოჩენანი, გულში კი ისე ხინჯად შეჭრილი… და გაოცების მჩატედ მპოვნელი დიდი თვალები, და, დაფიქრება, დაფიქრებულზე, ჭარბი ძალა და, აჰ – ტიკტიკი და რბენა და რბენა… დიდად გახვითქულს, შიგანში კი თონედ გამომშრალს, აჰ, რა მალამო – სრულიად წყალი – მბრუნავი მიწის ეს უსაზომოდ კეთილი ოფლი. და ისევ სრბოლა, შეთქმული ეზო, და, ამბოხშიმყოფის თრობით დამტკბარი, გაჭინჭყლებულზე, სულ ჰარპუნებით შინაყვანილს, როგორ სულ სხვა რამ – ძალიან დიდი, კასრისხელა კოვზით უჰ, ფაფა, ტანჯვა ვაება, და მერე, ბოლოყლუპმაინცნაპატიებს, ძლივს გამოღწეულს, გრილ იატაკზე თავჩარგულად მჯდარს, უსამართლობის სასტიკი განცდა და ჩიტის გულის გულდაწყვეტა, და, თან, უნებურად, უკვე სანდოდ გამაგრებული ნაიარევის თითით კირკიტი, ბავშვობა, ჰეე…
ლალი გაცილებით კარგი ქალი აღმოჩნდა, სახელიც კარგი ჰქონდა და ყველაფერი, მაგრამ საწყისა ნაყინთან დაკავშირებით შეუსაბამობა რამ მაინც შეემთხვათ ერთი . აი ისიც:
– ნაყინს ხომ არ ინქებებთ, ქალბატონო ლალი? – დიახაც იკითხა არჩითმა.
– არა, ახლახან გეახელით.
– ამ სიცივეში? ბრრ… – უნებურად გაიკვირვა არჩილმა და იქვე მიხვდა შეცდომას,გაბათილება ვერაფერი მოიფიქრა, გაუმწეოვდა, მაგრამ მენაყინე-ესკიმოსმა, აშენდა იმის ოჯახი, თქვა:
– მერე რა,ზოგან ზამთარ-ზაფხულ სჭამენ.
ხოლო ლალი იმდენად კარგი ადამიანი აღმოჩნდა, კარღია რესტორანშიაც კი შეჰყვა.
თანაც შუადღის რესტორანში ბევრი თავისუფალი მაგიდა და ოთხი იმდენი სკამი მაინც დგანა, არჩილი+ლალი-ს კანდიდატები კი ორ რჩეულ მათგანზე დასხდნენ. არჩილის მისვლით გახარებულად ჯიბეაქავებული ნაცნობი მიმტანი დაფაცურდა და პატარა ხანში პურ-მარილი გაიშალა? – უმაღლესი. მინამდე კი ასეთი საუბარი ჩატარდა:
– რა მოჟამული ამინდია მაინც.
– დიახ.
– ჰა-ჰა… – არჩილს კბილები რადგან კარგი ჰქონდა.
აიმ არსებას, იდუმალ სხვენში რომ სახლობდა, შეეუსუსურებოდა სახელი ბუა- ეს უწყინარი, მხოლოდ იძულებითი ჭამა-ყლაპვისას სიტყვიერად წარმოჩენილი, და სწორედ ხშირი კვებისა გამო შეჩვეული რამ მცირე მაშიშა – არა, იქ, სხვენში, თავად შიში. სრულიად შიში. ისე ცხადი და ისე აშკარა. შიშში ბუდობდა. ეს ადრე, ადრე, ახლა კი, ახლა:
– ახლა დავრწმუნდი, აეს მიირთვით სანამ ცხელია, ლომის გული რომ მაქვს.
– ახლაა? რატ-ტოომ?
– რატომ და, ვინ იცის, ქალბატონო ლალი, თქვენი სილამაზის პატრონს რამდენი ვინმე თავზეხელაღებულობამდე გეტრფით და მე კი მაინც გავბედე თქვენს გვერდით ყოფნა.
– აჰ, ეს რანაირი ყოფილხართ, ჰაა? – მცირე ხნის შემდეგ ჩახვდა ნათქვამს ლალი და ცარიელ-ტარიელა ჩანგალი ნაზად ჩაიდო პირში, – მამხნევებთ, ხომ?
– არა, რას ბრძანებთ, – სწრაფად იუარა არჩილმა, – მე არშიყობა სრულიადაც არ მეხერხება.
კარგი, მშვენიერი, შამპანიურად სანაქებო სუფრა იყო გაშლილი და თუმცა, მაშინ საამდევნო ფული ჯერ ნაშოვნი არ ჰქონდა რასაკვირველია, ბავშვობა, ალბათ, მაინც ძალიან კარგი იყო, რაღაცა ახლდა, გარიჟრაჟისას მიზეზიანად გახარებული დიდ ტყვეთა არა – ჭალისა ჩიტის, მაგრამ შავ ღამეობით… ბნელ ღამ-ღამობით, რაღაცა უცხოდ დაუნდობელი შეჯანჯღარებით გაღვიძებული, თითებჩაბღუჯულ საბანს გულზე მაგრად, ბავშვურად მიიხუტებდა და თვალებადქმნილი, შესცქეროდა ბნელს… რაღაცა იყო… რა აჰ რაღაცა. არ კი იცოდა და, ეგებ – სხვენიდან შემოპარული? ჟრიალი ახლდა, სიცივე ჰქონდა… ოთახისეულ ფართო ბნელეთში, უჯიათი საიდუმლოთი განაღვიძები, გონდაბინდულიმაგრამ აჩიკომ. შიშითღა გრძნობდა – რაღაცა იყო… მღელვარებისას, თან უკუნეთში, სიბინძურის კასრს ღია ზღვაში ჩაკრული ბავშვი… ყველგან კი, ირგვლივ, წყლით გადამძღარი, ტანჯვაგავლილი და ახლა სხვისა დამაშინები. ლურჯ-მონაცისფროდ ავად აღვსილი, ბრგედ დაბერილი ატივტივებული სხეულები და ეს სად – ოთახში?. როგორ ბნელოდა; რაღაცა იყო!… და აღარაფრის ამაეების ხსოვნა დიდ,სანაქებო დასვენებაზე, აჟივლებული სკოლის ეზოში მთლად გაქუცული პაწია ყოფილი გლობუსით ფეხბურთის მთამაშებელნი – სულ მატერიკთა და ვრცელ წყალთა დარდი არ ჰქონდათ? – აჩიკოო, აჩი, აქეთ მომეცი, გადმომაწოდე, აჩიკო, აჩიი, მაგრამ აღარარა ახსოვდა, რადგან გოლის გატანა თავადა სურდა, მიისწრაფოდა ორი აგურით შექმნილ გოლისკენ, სადაც ყურცქვიტა მეკარე იდგა, პურითა და განახევრებული კატლეტით ხელში, მერე იყო და, იყო ირიბი დატაკება და არევ-დარევა: პენალი იყო? არ იყო, როგორ არ იყო, კი იყო, იყო, მერე გამხდარი, ნაშიმშილარი ზედმეტად თითქოს მასწავლებელი და იმისი ახსნა; „ამრიგად, რეზერფორდის ცდამ გვიჩვენა, რომ ატომში არიან დადებითი ელექტრული მუხტის მქონე ნაწილაკები, რომელთა მასა…“ მიმოწყენისას, ფანჯრის წილი ცა, ძმაბიჭის ზურგი, მერხის ლაქები, და მერე, მერე, გაშვებულობა – მეექვსე გაკვეთილის გაჭიანურებული აღსასრულის მაუწყებელი რა დიდებული, როგორ ზეიმა, და რანაირად აღსავსე შუქით, მბრწყინავი ზარი – გამოფხიზლება, ახლა კი, ახლა, შემთვრალს, სადღა ახსოვდა აის სიფხიზლე, წიწკნია სითხით ნეტარ ბურანში დროდადრო იყო, რადგან წინ ქალი ეჯდა, კარღია რესტორნიდან კერძო ოთახში ამაღამიჩვე წასაყვანი, სახელად ლალი, ადამიანის რა კარგი სათაური, სუფრაც მშვენიერი იყო, დადებითი, ოღონდ ხიზილალას არცერთი არ ეკარებოდა – რაღაცნაირი სიამაყით, ვითომ…
– მე ახლა მინდა, ჩემო კარგო ლალიკო, თქვენი სადღეგრძელო კიდევ შევსვა…
– კარგით რა, არჩილ, ეს მერამდენედ უკვე? – გაკეკლუცდა ქანლი…
– არა, ჩემო კარგო ლალი, მე ახლა სხვანაირი კუთხით, – წამოდგა, სხეულმა თითქოს შებარბაცება განუზრახა, მაგრამ შეიოკა თავი, ხოლო ენა ვერა, – ლალიკოს ვრნაცვალე, ახლა მე უნდა თქვენნაირი კარგი ქალების სადღეგრძელო შევსვა, რომლებიც გამოირჩევიან სწორი გამგებიანობით და, როგორც ძველები იტყოდნენ, მესჩანკი არ ხარ. თუ ამას ვსტყუოდე, შობელძაღლი ვიყო.
ქალს ცოტათი არ მოეწონა ბოლოსწინა სიტყვა, მაგრამ არ დაიმჩნია და განაპირა ტარხუნა შეასწორა.
– მე ეს იმიტომ მიყვარხარ ლალი, რომ ზოგიერთივით მანჭვა-გრეხა კი არ იცი, არამედ ბუნებრივი ხარ და გაკიბვ-გამოკიბვის გარეშე იცი, რა უნდა იყოს ერთმანეთისთვის ნამდვილად კაცი და ქალი, ბოდიშით, ქალბატონი.
უცებ დაარტყა მესამე ბოთლმა, ლაკარაკობდა; ოღონდაც ასე:
– მე და შენ ხომ უკვე ცოტათი ამხანაგები ვართ და, ლალი, კაცის და ქალის ნამდვილი ამხანაგობა იცი სად ხდება?
– სად…
– იქ…
– სად იქ…
– ლოგინში.
ერთხანს გაოგნებული ქალი რომ გამოერკვა. თვალ-წარბი რისხვამ გადაუსერა, სახვა ვერაფერი მოიფიქრა, პომადებშუა ესღა გამოსცრა:
– მაწანწალა შენ! – და ისიც წამოდგა, ყოვლად უდანაშაულო სკამსმაგრად უბიძგა, მიაშურა ღია კარს.
…სანამ აედევნებოდა, არჩილმა მნიშვნელოვანკუპიურიანი ხელის სილამაზე (ხელის ჭუჭყი – ეს ჩამოკონკილ-ჩამოფლეთილი მანეთიანია, ხოლო ტკიცინა ასიანი არჩილის წრეში ხელის სილამაზედ იწოდებოდა) მაგიდაზე დააგდო, გატრუნულ მიმტანს მხარუკუღმა სტყორცნა: „ჯერ ნუ აალაგებ“, ხოლო ჭურვივით ლალის ზედ გრძელი დარბაზის კიდესთან წამოეწია და, თითქოს გამოფხიზლებული, ამისთანებს ეუბნებოდა: „კარგით რა, ქალბატონო ლალი, მე გეხუმრეთ და, – განვლეს ღია კარი, – მე თქვენი უმწიკვლო პატიოსნების გაგება მინდოდა და მართლაც ღირშესანიშნავი ქალი ჰყოფილხართ, კარგით რა, გეთაყვა, ხუმრობა აღარ შეიძლება? თუ არ ვიხუმრეთ…“ მაგრამაცრადგან ქალი თითქოს ჰერმეტიულად იყო დახშული, აღარაფერი გააჩნდა რისხვის გარდა, არჩილს გაშინაურებულმა სიმთვრალემ უფრო წამოუარა და უფრო მძლავრი ხერხი მოუძია: „რა გინდა, ქალო, ჩემთან იყავი და კარგს გაჭმევ, კარგს ჩაგაცვამ-დაგხუავ, კარგს გასმევ, მეტი რა გინდა, არ ვიცი?!“ წვრილ მაღალ ქუსლთა დარტყმის ძალამ საცოდავ იატაკზე მოიმატა აქ, ხოლო არჩილი ბაიბურში არ იყო, და გარდერობთან ისიც დაამატა, რომ შეჩერებულ ქალს დიდის ყურადღებით დაუთვალიერა რა გამობურცულობანი, ყურში ჩაჰკითხა: „აბა, შე ქალო, ტყუილადა გაქვს ყველაფერი ეს? ერთი, მეორე…“ აქ ლალი ისე მკვეთრად შემობრუნდა აჰ, ხელიდან წასული ტუჩები ისე უთრთოდა უჰ, თვალებში მაღალი ძაბვა ჩასდგომოდა ისეთი – ოხხ, თეთრკბილებშუა გამოსცრა ისმაგრამ აჩიკომეთნაირად შავი, შავ-ბნელი: „შშე ვიგგინდარა, ახხლავე თუ არ გაეთრევი ისეთ კივილს ავტეხავ, აქ გაჩნდებიან მთელი უბნის თანამშრომლები…“ნათქვამი იყო? – სამივე ბოთლის წამში ამაორთქლებელი და ენოტივით ფხიზელმა არჩილმა ნათქვამი მყისვე ირწმუნა და ძლიერ შემკრთალმა გაიფიქრა:
„აჰ, არ გამრიცხონ… სერიოზული ინციდენტი იქნება“, და მაშიმათვე დააპირა გაცლა, მაგრამ გარდერობში მათი პალტოები ერთად ეკიდა, ამ შემთხვევაში უხერხული ნომერი ათი კი – ერთიანი და ნულიანი – მას ჰქონდა და ფეხისწვერებზე შეყოვნდა ამიტომ, ნომერი ათი ყულაბასავით მრავლისმომსწრე მეგარდერობეს წარუდგინა, იმან კი მყისვე ვერ ჩამოხსნა ქალის კუთვნილება, რადგან არჩილს კარგად თანამედროვე ქურქი ქალის თეთრ პალტოს სიმბოლურად გადაჰფარვოდა, ხოლო ქალმა კი, მინამ წავიდოდა, კვლავაც მიახალა იღბლიანი მონადირის პირიქითს: „მაწანწალავ შენ!“ – და წავიდა.
არჩილი მძიმედ ჩაფიქრებული შებრუნდა რესტორანში, თავის მაგიდას მიუჯდა. ვერ იყო კარგ ხასიათზე, ფიქრობდა, იჯდა, იჯდა, ფიქრობდა.
– ხურდა მოგართვათ? – ცალყბად, მხოლოდ ზრდილობისათვის იკითხა კარღია რესტორნის მიმტანმა, მაგრამ არჩილმა თქო:
– ხო.
კვლავაც დაფიქრებულმა მამაკაცმა ფეხი გაშალა, ფული ჯიბეში ჩაიტენა, და პურს წაატეხა.
პური სადღაც მინდვრებში მოჰყავთ, თურმე ძალიან ბევრი შრომა სჭირდება, მერე, სულ ბოლოს, არჩილისთანებიც სჭამენ.
მაგრამ მხოლოდ პური რა საკადრისია? არჩილი ხიზილალაში უსვამდა პურის ახალ-ახალ ქერქს და, სანამ ლამბაქი სულ არ მოასუფთავა, ლალით მოწყენილ ორგანიზმში იღებდა. მკვეთრი ფერები რამ, შეეერთა-განწყობილება იყო შავი, ხოლო ხიზილალა წითელი, არჩილი იჯდა და ჭამდა.
ღია კარის, ბითურული დღე…