Ime ihe ụmụ mmadụ na-eme n'ụwa nwere ike ịkwụsị nsogbu ndị gbanwere ihu igwe. Otú ọ dị, ihe a na-akpọ nkà mmụta ihu igwe, na-atụ egwu na nnyonye dị otú ahụ nwere ike imetụta ihu igwe. Ihe ndị a na-atụ egwu ugbu a bu nyocha di nwayọ nke a na-ebipụta na Nature Climate Change. Ma onye edemede ya na-atụ aro na ihe a kpọrọ mmadụ ga-ezere ngwọta a. Maka ugbu a, sayensị aghọtabeghị usoro nkà mmụta ihu igwe.
Mgbe ị na-ekwu okwu banyere ikuku ihu igwe nke oge mbụ, ọtụtụ ndị ọkachamara dọrọ aka ná ntị na mgbalị a nwere ike ime ka nsogbu karịa ezi. Ha na-atụ egwu na ọ nwere ike iwetara oké ifufe na-ekpo ọkụ na mbara igwe na-emetụta oke mmiri ozuzo n'elu ala.
Ma oru ohuru nke ndi sayensi sayensi mba uwa gosiri na egwu ndi a adighi nma - enweghi ike ikpo oke nsogbu ihu igwe na uzo iri nke percent nke uzo uwa. Ndị nchọpụta ahụ na-arụ ọrụ dịka ọkara nke okpukpu ọkụ nke mmadụ ga-ekpochapụ site na iji kemịkal ndị e wepụtara n'ime ikuku.
Enwere otutu uzo iji dozie mbara ala, mana ihe kachasi eme bu ikuku mmiri na ikuku. Dịka ọmụmaatụ, sulfur dioxide ga-eṅomi ọkụ ọkụ ọkụ na mbara igwe ma gosiputa radieshon nke anyanwụ ka ọ ghara ịba n'ime ụwa.
Nke a ga-eme ka mbara ala dị jụụ (kilogram nke ihe ndị a nwere ike ime ka ọtụtụ kilogram kilo carbon dioxide) dị, ma na ikuku ọ ga-abụ okpukpu abụọ karịa carbon dioxide dịka tupu usoro mgbanwe nke mmepụta ihe.
Ma n'echiche dị otú ahụ, ndị ọkà mmụta sayensị adịghị arụ ọrụ nke ọma. Ọnọdụ ndị a adịtụghị adị na mbara ala tupu usoro ihu igwe dị ugbu a akọwaghị ya.
David Keith, onye na-ede akwụkwọ, kweere na nkà na ụzụ dị jụụ nwere ike ịrụ ọrụ. "Ekwughị m na anyị maara kpọmkwem otú o si arụ ọrụ, ma ọ bụ na anyị kwesịrị ịmalite ime ya ugbu a," ka Keith kwuru. "N'ụzọ dị iche, m ga-emegide kpamkpam iji nkà na ụzụ a ugbu a. Ndi mmadu ole na ole ka na-ekwu okwu a, ya mere enwere otutu ihe ndi ozo, "ka o duru aka.
Ozi mbu nke omumu a, dika Keith si kwuo, bu "geoengineering" (dika ihe ekwuru na uwa bu ihe ndi ozo choro) bu uzo nke nwere ike ime ka egwu di egwu karia. Ma, ọ bụghị ihe ezi uche na-agba ọsọ ya, n'ihi na enwere ike ịnwe ọtụtụ ihe ize ndụ na nchọpụta mbụ enweghi ike ibu amụma, otu nnyocha agaghị ezu iji nye ihe dị oke mkpa maka ụwa dum.
This post has received a 16.76 % upvote from @boomerang.