Okoliczności budowy linii trolejbusowej w Bydgoszczy to jedna z mało znanych kart historii miasta. W 1944 roku, w czasie II wojny światowej, niemieckie władze okupacyjne podjęły decyzję o budowie linii trolejbusowej.
Jednym z powodów tej decyzji mogły być braki paliwa dla autobusów. Pomimo wojennej zawieruchy i wielu problemów budowa rozpoczęła się w tym samym roku. Postawiono słupy trakcyjne, zamontowano haki na ścianach budynków oraz rozwinięto sieć trakcyjną. Słupy wyprodukowała firma Dywidag z Drezna.
Firma Dywidag powstała w 1865 roku. Funkcjonuje do dzisiaj i zajmuje się w geoinżynierią, budową mostów, autostrad i tuneli.
Podobno zamówiono nawet trolejbusy, które miały być dostarczone z Mannheim. Niestety nie wiem, czy zostały dostarczone i jakie były ich powojenne losy. Jak mogły wyglądać zamówione i potencjalnie dostarczone trolejbusy? Prawdopodobnie tak jak trolejbusy zamawiane do innych miast niemieckich (lub znajdujących się pod niemiecką okupacją) w tym czasie.
Przypuszczam (chociaż nie jestem jeszcze w 100% pewny), że za budowę sieci trakcyjnej i niezbędnej infrastruktury technicznej mogła odpowiadać firma Brown, Boveri & Cie., która brała udział w wielu realizacjach sieci trolejbusowych w tamtym okresie – m.in. w Brukseli, Kopenhadze, Oslo oraz w wielu niemieckich miastach (lub znajdujących się pod niemiecką okupacją).
Trolejbusy miały kursować z ówczesnego lotniska do osiedla Gdańskiego (obecnie osiedla Leśnego) ulicami: Schubiner Strasse, Posener Strasse, Große Bergstrasse, Kaiserstrasse, Hempelstrasse, Fröhnerstrasse oraz Adolf-Hitler-Strasse.
Inauguracyjny przejazd pierwszej linii trolejbusowej zaplanowano na 27 stycznia 1945 roku. Niestety nie doszło do niego, ponieważ 24 stycznia do miasta wkroczyła Armia Czerwona. Podczas „wyzwalania” miasta doszło do uszkodzenia lub zniszczenia większości sieci trakcyjnej.
Nowe, polskie władze miasta zdecydowały, że sieć trolejbusowa nie zostanie odtworzona, m.in. z powodu wielkości zniszczenia infrastruktury. Moim zdaniem wpływ na tę decyzję miał także stan przedwojennej infrastruktury transportowej – zniszczone mosty, wagony tramwajowe oraz uszkodzone torowiska. W pierwszej kolejności należało przywrócić do życia infrastrukturę drogową i tramwajową (sieć tramwajowa w Bydgoszczy była już dosyć rozwinięta). Na odnowę niemieckiej wizji sieci trolejbusowej w wyzwolonej Bydgoszczy nie było miejsca.
W trudnych powojennych latach odbudowy miasta, charakterystyczne 10-metrowe, zbrojone słupy o stożkowym zakończeniu zostały wykorzystane do podtrzymywania trakcji tramwajowej, praktycznie w całym mieście. Można je było znaleźć na ul. Dworcowej, Gdańskiej, Nakielskiej, Toruńskiej. Bardzo przydały się przy budowie zespołu linii tramwajowych „Brda” (budowanego w latach 1952-1953).Niektóre z nich pełnią swoją funkcję do dzisiaj! Na pętli tramwajowej „Babia Wieś”, którą wybudowano właśnie w ramach tego programu, wykorzystano wiele słupów dawnej trakcji trolejbusowej.
7 z nich do tej pory stoi w rejonie pętli i podtrzymuje sieć trakcyjną. Niektóre są w niezbyt dobrym stanie. Kilka z nich utraciło swój charakterystyczny stożek na szczycie. Słupy można łatwo rozpoznać.
3 słupy nadal stoją bezużytecznie na ulicy Poznańskiej i Wałach Jagiellońskich. Kolejny słup nadal używany do podtrzymywania trakcji tramwajowej znalazłem na ulicy Nakielskiej, przy skrzyżowaniu z ulicą Czarnieckiego.
Kilka słupów zachowało się jeszcze na ulicy Toruńskiej (przy pętli Stomil, na zajezdni tramwajowej), oraz na trasie między pętlą Stomil a Łęgnowem. Na kilku budynkach na ulicy 3 Maja i Krasińskiego zachowały się charakterystyczne uchwyty, prawdopodobnie służące do montażu trakcji trolejbusowej.
Ciekawostką jest fakt, że podczas II wojny światowej okupant planował uruchomić lub uruchomił połączenia trolejbusowe w kilku miastach leżących obecnie w Polsce, m.in. w Jeleniej Górze, Gorzowie, Wrocławiu czy Gdyni. Po wojnie, spośród wszystkich tych miast tylko w Gdyni utrzymano i rozwinięto sieć trolejbusową.
Hi! I am a robot. I just upvoted you! I found similar content that readers might be interested in:
https://zyciemiastoswiat.pl/trolejbusy-w-bydgoszczy/