مشتری: بزرگ‌ترین سیاره‌ی منظومه‌ی شمسی

مشتری یا برجیس بزرگترین سیاره‌ی منظومه شمسی است. به طور عمده شامل حجم زیادی از هیدروژن و هلیوم در شکل گاز یا مایع می باشد. جالب این است که به دور این سیاره کمربندهای خاصی از ابرهای پوشاننده سطح سیاره وجود دارند، که شکل بسیار زیبایی را ایجاد کرده‌اند.

Jupiter
_{^{Image source: NASA}}

مشتری دارای ۱۶ قمر شناخته‌شده نیز می‌باشد، که در اندازه‌ها و اشکال و فواصل متفاوتی در مدارهایی دور مشتری قرار گرفته‌اند.

فاصله متوسط مشتری از خورشید حدود ۸۰۰ میلیون کیلومتر میباشد. جرم آن حدود ۳۱۸ برابر جرم زمین است.طول مدت روز در مشتری حدود ۱۰ ساعت و طول مدت یک سال آنجا نزدیک به سال زمین و معادل یازده و نه دهم یک سال زمینی است.

مشتری دارای دمای بسیار سرد می‌باشد و سطح آن حدود ۱۱۰ درجه سانتیگراد زیر صفر گزارش شده است.

این سیاره‌ای غول پیکر مداری غیرعادی و مختلف‌المرکز دارد، به همین دلیل بعضی اوقات به نسبت به زمین نزدیک شده بعضی وقت ها بستگی به اندازه‌ی مدار آن از زمین دور می‌شود.

اگر این سیاره زیبا را با دوربین های دوچشمی قوی مشاهده کنیم، ممکن است، بتوان اقمار آن را دید. به علت آنکه این سیاره بسیار سریع به دور خودش می‌چرخد، ابرهای پوشاننده‌ی آن، بندهای ویژه‌ای از رنگهای تیره و روشن را به خود می‌گیرند. در نقاط مختلف برخورد این بندها، غالبا بندی گرداب‌هایی ایجاد می‌شود، که ما آنها را به صورت لکه‌های قرمز رنگ بسیار بزرگ می‌بینیم.

جاذبه‌ی مشتری حدود دو و نیم برابر جاذبه زمین است. درون سیاره‌ی مشتری یک هسته سنگی کوچک وجود دارد که فقط چهار در‌صد از جرم مشتری را تشکیل می‌دهد. این هسته به وسیله لایه بزر‌‌گ‌تر و تشکیل شده از هیدروژن جامد احاطه شده است، سپس هیدروژن مایع و در پایان یک لایه نازک از گازهای سازنده اتمسفر وجود دارد. مشتری از ۹۰ درصد هیدروژن، ۵ درصد متان و آمونیاک و بقیه ترکیبات شیمیایی مختلف شکل گرفته است. اتمسفر مشتری یک لایه با چگالی بالا از ابرها را به وجود آورده و این ابرها بندهای تیره و روشن را که با تلسکوپ روی سطح مشتری می‌بینیم را ایجاد کرده‌اند.

دانشمندان معتقدند که ترکیبات شیمیایی مشتری شبیه به نو اختر اصلی است که منظومه شمسی را به وجود آورده است.

مشتری دارای ۱۶ قمر با اندازه‌های بسیار متفاوت می‌باشد. بزرگترین قمر آن گانیمد میباشد که حتی بزرگتر از سیاره‌ی عطارد و ماه است.

در سطح مشتری تعداد بسیار زیادی آتشفشان و گودها یا دهانه های شهاب سنگی نیز دیده می‌شود. مشتری امواج رادیویی از خود ساطع می‌کند، که می توان آن را با گیرنده‌های رادیویی خانگی نیز دریافت کرد.