Şamanizm Nedir?

Şaman denilen ve din adamı olarak bilinen, özel güçleri olduğuna inanılan kişilerin oluşturduğu din olarak gösterilebilir Şamanizm.
Şamanizm üzerinde tartışılan bir konudur ama önce araştırmacılar için Şamanizm nedir onu tanımlamalıyız.

Prof. Dr. Sedat Veyis Örnek: Trans haline geçebilme yeteneğindeki kimselerin metafizik varlıklarla ilişkiler kurarak onların doğaüstü yetenek ve kuvvetlerine sahip olmaları ve bunu toplum adına kullanmalarıdır.

Abdülkadir İnan: Kendisinin tanrılar tarafından kam olarak tayin edildiğine, ruhların kendisinin hizmetinde bulunduklarına inanan kam hayali geniş, mistik ve yaradılıştan zeki bir adamdır.

Kaşgarlı Mahmud: Türklerin ilk ve en eski ansiklopedisi sayılan Divanü Lügati’t Türk ise “Kam” karşılığı olarak “Kahin” tanımını vermiştir.

Şamanın bir din adamı olup olmadığı da tartışma konusudur. Yeni çıkan veriler ışığında Türklerin en eski dininin sanıldığı gibi Şamanizm olmadığı, Şamanizm yakıştırmasının sadece Batılı bilim adamlarının araştırması sonucu sorgulanmadan kabul edildiğini ortaya koymaktadır. Şuan , yerli ve yabancı birçok Türkoloğun ifadesine göre Türklerin en eski dini Şamanizm değil, Göktanrı inancıdır.

Türklerin en eski dini Şamanizm değildir…

Türklerin en eski dininin Şamanizm olduğu Batılı bilim adamları tarafından söylenmektedir 19. yüzyılın ikinci yarısında başlamıştı Batılı bilim adamların Orta Asya ziyareti. Bu ziyaretleri, araştırmaya dönüşmüş ve maalesef bugün yaygın bir yanlışı ortaya atmıştır. Orta Asya Türkleri hakkında araştırma yapan VV.Radloff, V.Verbitsky, A.Anohin gibi Rus araştırmacılar Türklerin eski dini için Şamanizm demiştir. Bu düşünceyi çürütmek ya da kanıtlamak üzere herhangi bir çaba olmadığı için günümüze kadar gelmiştir bu düşünce. Lakin işin aslı bu değildir…

Türklerin ilk ve en eski inancı Göktanrı inancıdır. Buna Tengricilik diyenler de vardır.

Yıllardır tarih kitaplarında bize ezberletilen Türklerin İslamiyet’e geçişini kolaylaştıran maddelerden birisi de “İslamiyet’in Türklerin Göktanrı inancına yakın olması”dır. Ama bu yakınlığın nasıl olduğu, nereden geldiği ve iki inanç sisteminin ne kadar yakın ya da uzak olduğu bize gösterilmez.

Ufak bir araştırma sonucu bu bulgulara erişebiliriz ama…

Türklerin en eski inanç sisteminde de bir yaratıcı vardır bu açıdan Göktanrı inancı da İslamiyet gibi Tek Tanrılı Dimler grubuna mensuptur.

Tengri önce insanların atasını yani Tengri Kayra Han ya da diğer ismiyle Bay- Ülgen’i yaratmış daha sonra yeryüzünü yaratmıştır. Daha sonra kişi yani insan kendi nefsi ile bir savaşa girmiştir. Bunun üzerine o ilk insana tanrı Erlik demiş ve onu ışık ülkesinden atarak yer dibine göndermiştir. Yerden, dokuz dallı bir ağaç türemiştir Erlik sayesinde… Bu dokuz ağacın her bir dalı bir cins insanı temsil etmiştir. İslamiyet ile kıyaslandığında İslamiyet’te de ilk insanın Adem olduğunu, Adem’in şeytana uyması sonucu cennetten kovulduğunu ve insan ırkının da Adem’den doğduğunu görüyoruz.