Doların istikrarsız gidişi herkeste bir tedirginlik havası yarattı. Tahminlerin ötesinde bir seyirle ilerleyen Dolar gerek yatırımcıları gerekse ticaret ile uğraşanları büyük meraka sokuyor. Doların önümüzdeki dönemde nasıl bir yol izleyeceğini tahmin edebilmemiz için öncelikle doların değerini etkileyen unsurları ele almamız gerekir.
Doları etkileyen unsurlar şu başlıklar halinde ele alabiliriz:
1_Enflasyon
Bir ülkedeki ürünlerin fiyatlarının hızlı ve sürekli olarak yükselmesi enflasyonun kısa tanımıdır. Enflasyon ile ürün fiyatları doğru orantılıdır. Yani enflasyonda görülebilecek artış ürün fiyatlarında da artış olduğunu belirtir. Enflasyonun artması ile aynı ürünün daha uygun olduğu alternatifler aranır. Yani ithal ürünlere olan talep artar. Bu da ülkemiz için dışarı döviz çıkmasına ve Türk Lirasının Dolara karşı değer kaybetmesine neden olur.
2_Sermaye
Ülkemize giren ve çıkan sermaye, ülkemizdeki Dolar miktarını büyük ölçüde değiştirir. Bunun yanında diğer döviz kurlarına da önemli ölçüde etki eder. Dış ticaretteki sermayenin hareketi Doların seyrini değiştiren temel etkenlerdendir.
3_Siyasi Etkenler
Gerek ülkemizdeki gerekse dünya üzerindeki güçlü devletlerin siyasi hareketlilikleri Dolar üzerinde etki bırakır. Ülkemizde yapılacak olan 24 Haziran seçimlerini buna örnek gösterebiliriz. Bunun yanında yönetim değişiklikleri, siyasetçilerin yaptıkları önemli açıklamalar Doların seyrini değiştirir.
4_Arz Talep
Arz talep orantısı ekonominin kaynağıdır. Talep miktarının karşılanamaması veya talep edilenden fazla arz olması durumunda Doların değerinde değişimler gözlenir. Bu nedenle arz ve talep oranının iyi ayarlanması gerekirse devlet tarafından müdahale edilmesi Doların yükselmesini engelleme için önemlidir.
5_Faiz Oranı
Buradaki faiz oranı ülkelerdeki faiz oranı değildir. Burada Doların merkezi olan Amerika Birleşik Devletleri’ndeki finansal kurumların gecelik olarak gerçekleştirdikleri faiz oranıdır. ABD’nin kısa dönemli faiz oranının belirlenmesi içinse FOMC (Federal Açık Piyasa Komitesi) yılda sekiz defa toplanır. Açıklanan değerler Doların yükselmesine ve düşmesine etki eder.
6_Kredi Notu
Kredi notu bağımsız olarak faaliyet gösteren finans kurumlarının ülkelere vermiş olduğu değerdir. Bu değer ile uluslararası yatırımcıların yatırımlarını yönlendirmelerine yardımcı olunur. Yani düşük not alan bir ülkeye yatırım riskli olabileceğinden yatırımcılar tercihlerini yüksek notu olan ülkelere kayar. Bu da yatırımcıların tercih etmediği ülkedeki doların değer kazanmasına neden olur. Ülkemiz de hemen her sene kredi notu düşen ülkeler arasında yer almaktadır.
Yani kısaca ülkemizdeki olumsuz durumu engellemek ve Türk Lirasının döviz kurları karşısında değer kazanmasını sağlamak için ithal ürünlerden uzaklaşıp yerli ürünlere dönmek, dışa bağımlılık yerine ihracata ağırlık vermek zorundayız. Bunu gerçekleştirmek içinse tüketimi azaltarak üretime ağırlık vermeliyiz.
Proje konusu bedelli askerlik olabilir.