Society - Freedomနဲ႔ လူသားေတြတိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို အဓိက ပိတ္ဆို႔ထားအေၿခခံအု႒္ၿမစ္ဟာ ဘာသာေရးအၿမင္ေတြပါဝင္ေန တယ္ဆိုတာ ကၽေနာ္တို႔အားလုံး ၿငင္း၍မရနိဳင္ပါဘူး။ တေနရာ
မဟုတ္တေနရာေလာက္မွာ ( သို႔မဟုတ္ ) ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈဆို ေသာေနရာေတြမွာ Block ၿဖစ္ေနတတ္ေလ့ရွိတယ္ ။
၎ ဘာသာေရးၿပ႒ာန္းခၽက္မၽားကို အဆိုးၿမင္၍ အၿပစ္ေၿပာေနၿခင္း မ်ိဴးမဟုတ္ပါ ။ယုံႂကၫ္မႈလြဲကဲေသာ ေဟာင္းႏြမ္း၍သုံးမရေသာရိုးရာ အယူဆေတြသာခိုင္မွာ အားေကာင္းလာၿခင္း - ဘာသာေရးကို ဗန္းၿပ၍ နိဳင္ငံေရး - စီးပြားေရး - အာဏာစသၫ့္ေနရာေတြမွာ လူသားမၽားအလြဲသုံးစား လုပ္တတ္လာက်ၿခင္း စသၫ္တို႔မွာ
ဘာသာ ေရးကိုတၫ္မွီ၍ ေဖာက္ဖြားရွင္သန္လာသၫ္ဟုလၫ္း တနၫ္း ေၿပာနိဳင္ပါသၫ္ ။
ၿမန္မာနိဳင္ငံမွ ာ ဘာသာေရး Knownledge အယူဆနဲ႔ ပတ္ သတ္လာရင္ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတတ္မႈ အားနၫ္းေနေသးတယ္ ။ ပံုမွန္ ေနာ့ ေလခ်္အသိေလာက္နဲ႔ tradition ေအာက္မွာသာ ကၽပ္က်ပ္ သပ္သပ္နဲ႔ ေနေနရတယ္လို႔ဆိုနိဳင္ပါတယ္ ။ အကၽိဴးဆက္က ဘာသာေရးကုိ အပြန္းပဲ႔မခံနိဳင္ - ႂကြပ္ဆတ္ေသာ ခံယူမႈေတြနဲ႔ ျပန္လၫ္တုန္႔ၿပန္မႈသာ လူေတြမ်ားျပားတိုးတက္လာတယ္ ။ ပၫာနဲ႔ ဆင္ၿခင္ေတြးဆရမဲ႔ က႑ဟာေပ်ာက္ဆုံးသြားတယ္ ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔နိဳင္ငံရဲ႕ ပၫာေရးပိုင္းနဲ႔ ဘာသာေရး Ideology ပိုင္းၿမင္တာကိုခ်ိတ္ဆက္ေၿပာရယင္ သင္ရိုးကစလို႔ စနစ္ကအဆုံး ဘာတစ္ခုမွ အဆင္မေျပပါဘူး ။ သင္ႂကားေရးပိုင္းကိုက"အ" ေန
တယ္ ။ ကန္းေနေသာ သင္ရိုးေတြနဲ႔ ပၫာေရးကို ေဝေဝဆာဆာ ၿပ႒ာန္းထားတယ္ ။ ကၽေနာ္တို႔ မၽိဴးဆက္ေတြဟာ အေႂကာက္တရား ေအာက္မွာ ပၫာသင္ယူကၽရတယ္ ။ ေနာက္ဆုံး အေႂကာက္တရား ေအာက္မွာ ပၫာသင္ရတဲ႔ အက်ိဴးဆက္ကေတာ့စာသင္ခန္းတြင္း ေမးခြန္းထုတ္ ေဆြးေႏြးၿခင္း QuestioningTechnique Method ဆိုတာေတြပါ ေပၽာက္ဆုံးသြားေတာ့တယ္။
ေနာက္ထပ္ ဘာသာေရးတရားေဟာေၿပာပြဲေတြမွာ အသုံး
မ်ားေလ့ရွိတဲ႔ ( Story - Telling Method ) ပုံ ဝတၳဳဇတ္မၽား ေဟာျပသင္ႂကားမႈေတြေႂကာင့္ ေရွးရိုးစြဲ ကြန္ဆာေဗးတစ္အၿမင္ေတြ သာ ပို၍အားေကာင္းလာတယ္။ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မၽား ကိုယ္တိုင္ ပို႔ခၽမႈပိုင္းေတြမွာ အေမၽာ္ အေခၚေတြနဲ႔စတင္လို႔ အဆုံးမွာ မႂကံစၫ္အပ္ဘူးဆိုတဲ႔ အစိႏၲိေနယၽ ဆိုတာေတြနဲ႔ ပိတ္ဆို႔ထားလိုက္ ကၽတယ္ ။ အက်ိဴးဆက္ကေတာ့ Critical Thinking လုပ္ေနတဲ႔လူအနၫ္းစုဟာ မိစၧာဒိ႒ိ စသၫ္ၿဖစ္လာတယ္ ။
ေနာက္ဆုံးေတာ့ ကိုယ္က်င့္တရားေပၚမွာ အု႒္ၿမစ္ခၽ တၫ္ေဆာက္ထားတဲ႔ ဗုဒၶဓမၼ ကိုယ္တိုင္ပၽက္ေတာ့တာဘဲ ။
ဒါကို အသိပၫာနဲ႔ကိုယ့္ကၽင့္သိကၡာဟာ ထမင္း
တနပ္ေလာက္မွအေရးမပါေတာ့ဘူးလို႔ ထင္ေနတဲ႔ ဗုဒၶ ဘာ
သာဝင္ဆိုသူေတြ ေထရဘာသာၿမန္မာနိဳင္ငံ မွာ ရိုက္သတ္၍
မကုန္နိဳင္တာကို တိမ္ကင္းစင္ေနေသာလင္းပႊင့္တဲ႔မၽက္လုံးနဲ႔ လွမ္းေငးရင္ၿမင္နိဳင္ပါတယ္ ။ေထရအမၫ္ခံ ဗုဒၶ ဓမၼေခါင္းစဉ္ ေအာက္မွာ အၿမီ ွးကၽက္အျမီ ွးစား ေခါင္းက်က္ ေခါင္းစားေတြသာ တဆတဆနဲ႔ တိုး၍လာေတာ့တယ္ ။အသိပၫာနံဳႏွဲ႕ စုတ္ခၽာၿခင္း ေတြကိုသာ ေဖာ္ ၿပေနတယ္ ။ ဒါကို ပၫာကသာ ထိန္းၫိ ွ ွေပးနိဳင္ တယ္ ။ ၎ၿပႆ နာအေၿခေနေတြကိုပီၿပင္ေအာင္မေၿဖရွင္းနိဳင္
ေသး သမၽွကာလပတ္လုံး ကၽေနာ္တို႔မ်ိဴးဆက္အလိုက္ ေသဆုံးဖို႔ရွိ တယ္ ။
တကယ့္ ပဂတိယုံႂကၫ္မႈအစစ္ဟာ ၿဖဴစင္ပါတယ္ ။၎ ယုံႂကၫ္
မႈကို အမွန္တရားဟု တရားေသစြဲလမ္းဆုပ္ကိုင္ထားၿခင္းေတြမွာ ၫစ္ေထးမႈွမ်ားရွိေနတယ္ဟုဆိုလိုတယ္ ။
တကယ္ေတာ့ လူသားအားလုံးအတြက္ ၿပၫ့္ဝတဲ႔ အမွန္တရားဆို ေသာ အဆိုၿပဳခ်က္ဟာလၫ္း ပုဂၢလတစ္ဉီးတစ္ေယာက္၏ စြဲထင္ ေသာ ယုံႂကၫ္မႈွတစ္ခုသပ္သပ္သာၿဖစ္တယ္ ။ ဒီလိုဘဲ ဘာသာေရး ဆိုတာ လၫ္း၎လူသား၏ ယုံႂကၫ္မႈအေပၚ ထပ္ဆင့္ယုံႂကၫ္မႈ မၽားၿဖင့္ အေၿခၿပဳတၫ္ေဆာက္ထားတယ္ ။ ယုံႂကၫ္မႈ မပါဘဲ Religion မေခၚပါဘူး ။ သို႔ေသာ္ တေနရာမွာ ကိုယ့္အတြက္ မွန္ကန္ၿပီး တၿခားတစ္ေနရာမွာ တၿခားလူသားေတြအတြက္ လုံးဝသုံးစား၍မရေသာ အမွန္တရားတစ္ခုမဟုတ္ေတာ့တာလၫ္း ၿဖစ္ခၽင္ ၿဖစ္နိဳင္ပါတယ္ ။
ဒီလို ေရွးရိုးစြဲဘာသာဝင္ေတြနဲ႔မတူ လြဲေနေသာဘာသာေရးအယူဆ နဲ႔ ထို႔အတူလက္ခံနိဳင္သင့္တာကို လက္ခံေပးေသာ ယုံႂကၫ္မႈကို တရားလြန္ဆုပ္ကိုင္မရွိေသာ အေလးထား စံၿပဳေလာက္ဖြယ္ ဘာသာဝင္ပုဂၢိဳလ္ေတြ သမိုင္းမွာေပၚေပါက္ခဲ႔တယ္ ။ ဘာသာေရး ယုံႂကၫ္ခ်က္ကို ပယ္စႊန္႔စရာမလိုပါဘူး ။ တကယ္က ရိုးသားမႈ တစ္ခုဘဲလိုတာပါ ။
ဘဝတစ္ေလၽွာက္လုံးယုံႂကၫ္မႈနဲ႕ ပၫာကို အခ်ိဴးကၽထိန္းညွိၿပီး
လူသားအကၽိဴးၿပဳ အရာေတြကို ေဆာင္ရႊက္လို႔ ဘဝကို ေအးေအး
လူလူ သဟဇာတၿဖစ္စႊာ ၿဖတ္သန္းခဲ႔တဲ႔ သူရဲေကာင္းဘာသာဝင္ေတြ သမိုင္းမွာ တကယ္ ရွိခဲ႔ဖူးပါတယ္ ။ ဘာသာရွိ ဘာသာမဲ႔ ျဖစ္ေစ သူတို႔၏ စူးစမ္းမႈွ ေလ့လာမႈ ခ်င့္ခ်ိန္မႈစသၫ့္တို႔ကို ခ်ီးက်ဴးအတုယူ သင့္ အတုယူထိုက္တယ္ ။ သူဟာ ဂယ္လီလီယို ၿဖစ္တယ္ ။
သိပၸံပၫာတိုးတက္လာၿခင္းမွာ ဂယ္လီလီယို ကို ေမ့ထား
လို႔မရပါဘူး ။ သူဟာ Copernicus ရဲ႕ ေနဗဟိုၿပဳဝါဒ
( Heliocentric theory ) ကို မွန္ကန္ေႂကာင္း အရစၥတိုလ္ အေတြးၿမင္အယူဆေတြမွားယြင္းေနမႈကိုသူ႔ရဲ႕ The Dialouge Concerning The Two Chief World System - ကမ႓ာစနစ္ႂကီး ႏွစ္ခုဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြး ၿငင္းခုံမႈ' - ဆိုတဲ႔ ကၽမ္းတစ္
ေစာင္ေရးၿပီးေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့တယ္ ။ Law Of Inertia ( အင္
နားရွားနိယာမ -The First Law Of Motion ( ပထမေရႊ႕ လၽားမႈ နိယာမ') စသၫ္ေတြနဲ႔ ကမ႓ာႂကီး ကိုတိုးတတ္မႈရွိေအာင္ ေထာင့္တစ္ေနရာမွပံ႔ပိုးကူၫီေပးနိဳင္ခဲ႔တယ္ ။
ထိုေခတ္ကသမၼာက်မ္းခ်က္ေတြႏွင့္ မၫီၫႊတ္တဲ႔
Galileo Galilei ရဲ႕ကမ႓ာဟာ ဝင္ရိုးစႊန္းေပၚမွာ
ေနကို ဗဟိုၿပဳလၫ္ပတ္ေနေသာဆိုတဲ႔ အယူဆေႂကာင့္ ေထာင္'
( 0r ) ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဴပ္ ကၽခံရတယ္ ။ အမွန္တရားဟာ
အမွားၿဖစ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ဝန္ခံခ်က္ေပးၿပီး အခ်ဴပ္ကလႊတ္ေစတယ္ ။ ဂယ္လီလီယုိ ဘဝမွာ ဒီအခ်က္က သူ႔ဘဝတစ္ေလ်ာက္မွာေတာ့ အမၫ္းစက္အၿဖစ္က်န္ရစ္တယ္ ။ ဒါက လူသားၿဖစ္တဲ႔အတြက္ ခြ်င္းခ်က္ေပါ့ ။
ေနာက္ထပ္ ပိုေလးစားစရာေကာင္းတာဟာ ဂယ္လီလီယို
ဟာ ဂီၽးလ္ဆပ္ခရိုက္အႏြယ္ဝင္တစ္ေယာက္လၫ္း ၿဖစ္ခဲ႔တယ္ ။ ဘာသာေရကိုင္းရိႈင္းတယ္ ။ ဘာသာကို ပၫာနဲ႔ ထိမ္းၫီ ွၿပီး အမွန္တရားကို ရွာေဖြေပးနိဳင္ခဲ႔တယ္ ။ လက္ခံေပးနိဳင္ခဲ႔တယ္ ။ သို႔ေသာ္သူယုံႂကၫ္ေသာ ၿမတိနိဳးေသာ ဘာသာကို စႊန္႔ခြာမ သြားခဲ႔ပါဘူး ။ ဘာသာဝင္မၽားအတြက္ ဂယ္လီလီယို လို ပုဂၢိဳလ္ မၽိဴးေတြ အေတြးေခၚမၽိဴးေတြ ေပၚထြက္လာဘို႔ကို ေမ်ာ္လင့္မိတယ္
ဂယ္လီလီယို လိုဘာသာဝင္တိုင္းအားလုံးၿဖစ္ရမယ္မဆိုလိုပါဘူး ။ ဘာသာေရးယုတိၱအလြဲ နဲ႔ ၎အယူဆအမွားေတြကို မွားမွန္းလက္
ခံေပးနိဳင္ေလာက္ရင္ေတာင္ အားလုံးအတြက္ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တယ္ ။
ေၿပာလိုတာက အမွားတစ္ရာဟာ ႂကာရွၫ္စႊာအၿမစ္တြယ္သြားရင္ အမွန္တစ္ခု ၿဖစ္သြားနိဳင္တယ္ ။ အမွားက အမွန္ၿဖစ္ေနမႈဟာ ၿပႆ နာမဟုတ္ေသးဘူး ။ဒီ ၿပႆ နာ ကိုပၫာက ထိန္းၫိ ွေပးနိဳင္ တယ္ ။ အမွားကို အမွားဟု လက္ခံေပးနိဳင္တဲ့ သေဘာထားႂကီး
ၿခင္းကို ရၫ္ရႊယ္ပါတယ္ ။
ၿမန္မာနိဳင္ငံမွာ ဘာသာေရး - နိဳင္ငံရး - ဒႆ ဒနိက သိပၸံ စေသာ အတတ္ပၫာရွင္မၽားရွားလာတယ္ ။ ရွိတဲ႔ပၫာရွင္ေတြကလၫ္း ဒီနိဳင္ငံအတြက္မဟုတ္ဘူးဆိုတာေတြထိၿဖစ္လာတယ္ ။ ဒီအကၽိဴး ဆက္ကို တနိဳင္ငံလုံးဝိုင္းဝန္းခံစားေနရတယ္ ။
အတတ္ပၫာရွင္ရွားပါးၿခင္းဟာ နိဳင္ငံ တစ္နိဳင္ငံ၏တိုး
တတ္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေႏွာင့္ေႏွးၿခင္းမ်ားကို တိုက္ရိုက္ မဟုတ္ေတာင္
သြယ္ဝိုက္ အေထာက္ကူၿပဳတယ္ ။ ဒီေနရာမွာလိုအပ္မယ္ထင္လို႔ ထၫ့္ေၿပာသင့္ ေၿပာရပါတယ္ ။ နိဳင္ငံတစ္နိဳင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတတ္ဖို႔ဆိုရင္ ဘာသာမဲ႔ၿခင္း/ ဘာသာမမဲ႔ၿခင္းမ်ားနဲ႔ ဒါဟာ တိုက္ရိုက္မပတ္သတ္ ပါဘူး ။ သင္ယူေလ့လာမႈ စိတ္အားထက္သန္မႈ နဲ႔ဆင္ၿခင္ဥာဏ္ၿဖင့္ စူးစမ္းၿပီး ရိုးသားဘို႔နဲ႔ ပၫာတတ္မၽားၿပားလာမႈေတြကသာ ေခတ္မွီ ေသာဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္အခၽိဴးကၽေစတယ္ ။
ပၫာကသာ လူသားေတြရဲ႕ ေရွေဆာင္လမ္းၿပမီးရႈးသဖြယ္ၿဖစ္တယ္ ။ ပၫာနဲ႔ ေဆာက္တၫ္ထားေသာ အသိၫဏ္စနစ္မၽားဟာ မြန္ၿမတ္ ၿခင္း / ေကာင္းမြန္ၿခင္း / ဆန္းသစ္ၿခင္းေတြကို ေဆာင္ကၽဉ္းေပး နိဲဳင္တယ္ ။ ေနာက္ဆုံး မၫ္သၫ့္နယ္ပယ္တြင္မဆို ပၫာသာလၽွင္ မိမိရဲ႕ အားထားရာ ကိုးကြယ္ရာအစစ္ၿဖစ္တယ္ ။
Writer by@mm-tiger
Good post