Czy UNESCO narzuca interpretację obiektów historycznych i kieruje się ideologiczną optyką? [TemaTygodnia]

in #polish7 years ago (edited)
W starszej, przedwojennej, anglojęzycznej literaturze dotyczącej Normanów na Sycylii oraz złotego okresu sztuki i nauki tej wyspy, trudno się spotkać ze sklasyfikowaniem tamtejszej architektury jako „ARABSKO-normańska”. Jest oczywiście wiele odniesień do islamu i muzułmanów – uciekanie od tego w przypadku Sycylii byłoby falsyfikacją rzeczywistość i historii. Niemniej wydaje się, iż starsze opracowania historyczne nie przypisują Arabom i muzułmanom sprawczej roli w rozwoju sycylijskiej architektury XI-XIII w. Ma to o tyle znaczenie, iż współczesne instytucje, dbające o obiekty o szczególnym znaczeniu kulturowym i historycznym dla ludzkości, takie jak UNESCO, dobitnie sugerują, iż normańska architektura w Palermo, Monreale i Cefalu, zawdzięcza swój oryginalny i niepowtarzalny styl właśnie sztuce arabskiej.

Po lewej: kościół San Cataldo. Po prawej: kościół San Giovanni degli Eremiti


W książce Edmunda Curtisa z 1912r. pod tytułem Roger of Sicily and the Normans in Lower Italy, oraz Henry’ego Gally’ego z 1838r. pod tytułem Normans in Sicily można znaleźć bogaty opis historii podboju Sycylii oraz rozkwitu architektury normańskiej, będącej następstwem ustanowienia Hauteville’ów jako nowych władców wyspy. Normanowie zbudowali silne i jednolite królestwo, charakteryzujące się kulturowym i religijnym synkretyzmem. Eklektyczna sztuka i architektura czerpała inspirację z chrześcijańskiej Europy, Cesarstwa Bizantyńskiego, islamu i w mniejszym stopniu z judaizmu. Jednak obaj autorzy w swoich opisach nie posługują się terminologią wskazującą na głównie arabskie pochodzenie architektury normańskiej na Sycylii. Największy wpływ na normański styl na południu Europy miała przyniesiona z Europy sztuka normańsko-romańska, oraz bizantyńska – głównie za sprawą króla Rogera II, którego matka wychowała w duchu chrześcijańskiej tradycji wschodu. Sam islam miał duże znaczenie na dworze króla Rogera II, jednak przede wszystkim w nauce i finansach.

Pomimo iż język arabski w Królestwie Sycylii rzeczywiście był bardzo popularny, a sam król biegle i chętnie się nim posługiwał, to jednak nawiązywanie przez UNESCO do sztuki ARABSKIEJ w ramach dziewięciu normańskich obiektów na Sycylii zdaje się być nadużyciem.


Arabski mukarnas Kaplicy Palatyńskiej w Palermo

Muzułmanie, których w 1071r. podbili Normanowie, nie pozostawili po sobie żadnych znaczących śladów w architekturze. Jedynie niektóre elementy normańskich budowli bezpośrednio wywodzą się z kultury islamu, jak na przykład drewniany mukarnas Kaplicy Palatyńskiej w Palermo, który w całości został wykonany przez arabskich rzeźbiarzy. Z kolei we wspomnianej wyżej literaturze, sławnym czerwonym kopułom na kościele San Cataldo oraz San Giovanni degli Eremiti przypisuje się pochodzenie greckie, a nie arabskie – jak sugeruje UNESCO i współcześni historycy tacy jak John Julius Norwich. Warto tu nadmienić, iż kościół San Cataldo ufundowany został przez Maio z Bari – wielkiego admirała Królestwa Sycylii pochodzenia łacińskiego, bądź jak utrzymują niektórzy historycy, greckiego. Z kolei kościół San Giovanni degli Eremiti ufundowany został przez samego Rogera II. Katedry w Monreale i Cefalu, to głównie wpływy bizantyńskie. Jedynie La Zisia – rezydencja króla Wiliama I – zaprojektowana została przez arabskiego architekta, nawiązując do muzułmańskiej sztuki północnej Afryki. Niemniej, żaden z dziewięciu obiektów wchodzących w skład tak zwanego kompleksu Arabsko-Normańskiego w Palermo, Cefalu i Monreale nie została zbudowana w czasie panowania muzułmanów na Sycylii, ale dopiero 50-100 lat po upadku państwa islamskiego na wyspie, i to w dodatku na zlecenie dworu królewskiego Hauteville’ów.

Źródła na stronie internetowej UNESCO jasno podkreślają arabskie pochodzenie normańskich obiektów na Sycylii. Sama zbiorcza nazwa sycylijskiego kompleksu architektonicznego faworyzuje islam kosztem wpływów bizantyńskich, o których z czystym sumieniem można powiedzieć, iż znacząco przeważają wpływy łacińskie i muzułmańskie razem wzięte! Trudno się oprzeć wrażeniu, że UNESCO kieruje się pewnego rodzaju poprawnością polityczną i motywami ideologicznymi, próbując nijako na siłę połączyć islam z tradycyjną spuścizną cywilizacji łacińskiej. Temat na pewno warty głębszego zbadania i bardziej szczegółowej analizy, włączając w to literaturę włoską.

@cezarys
Fotografie: zbiór własny.


Artykuł powstał w ramach #TemaTygodnia, temat numer 2 pod tytułem Szynka Świętego Daniela. Przykładowe luźne nawiązania: Unia Europejska, białe wino, sól morska, festyny, Włochy.

Sort:  

Nawet na takim polu ideologiczne próbuje się zafałszowywać rzeczywistość... eh. Smutno się robi.

Drobny szczegół, ale jakiego nabiera ideologicznego ciężaru...

No moje rozumienie filozofii historii ma to kolosalne znaczenie oraz wplyw na ksztaltowanie czlowieka postmodernistycznego. Walka toczy sie na kazdej plaszczyznie zycia spolecznego i politycznego. Celem jest zredukowanie obiektywnej prawdy, dobra i piekna do pierwiastkow materialnych i relatywnych. Nalezy wiec zwalczac tradycje wywodzaca sie z cywilizacji lacinskiej, na przyklad wskazujac wyzszosc cywilizacji muzulmanskiej, badz relatywnosc obu. Temu tez sluza, na przyklad, "popularnonaukowe" przeklamania na temat sredniowiecza, wypraw krzyzowych, monarchizmu czy inkwizycji. W powyzszym przypadku chodzi o cywilizacyjne zrownanie tradycji muzulmanskiej i chrzescijanskiej, na co lacinnicy nigdy sie nie zgodza, uznajac wyzszosc cywilizacji lacinskiej nad muzulmanska. Stwierdzenie o arabskich korzeniach panstwa Normanow na poludniu Italii jest jak stwierdzenie, ze Polacy sa odpowiedzialni za Holocaust. W obu przypadkach probuje sie celowo zrelatywizowac prawde, zrownujac ze soba dwa byty. Postmodernisci chca zniszczyc wszystkie "wielkie narracje" redukujac je do co najwyzej rownych sobie "widzimisie", fanaberii czy dzwiactw. Dlatego nie maja problemow z akceptacja odmiennosci na tle na przyklad seksualnym, ale juz zaciekle walcza z moralnoscia chrzescijanska i poszukiwaniem obiektywnej prawdy (bo nie wierza w jej istnienie).

Dygresja z mojej strony: do przekłamań nt. wypraw krzyżowych, monarchizmu i inkwizycji należałoby dodać przekłamania nt. protestantyzmu (ukrywanie/negację destrukcji klasztorów, a co za tym idzie osiągnięć socjalnych i gospodarczych mnichów, itd.). Czy wtedy możemy uznać protestantów za wyłączonych z kręgu cywilizacji łacińskiej czy orbitujących gdzieś na obrzeżu? ;)

Nasz rodzimy ekspert od teorii cywilizacji - prof. Koneczny - niektorych protestantow wykluczal z grona cywilizacji lacinskiej, a innych przyjmowal ;) Kierował sie nie tyle dogmatami co relacjami miedzy poszczegolnymi gałęziami prawa; prywatne, publiczne, cywilne itd. I tak na przyklad sycylijscy Hohenstaufowie uwazani byli przez Konecznego za cywilizacje bizantynska pomimo ze byli katolikami, a Anglie po Henryku VIII uznawal za ulomna ale ciagle cywilizacje lacinska.

//pusty komentarz-pomyłka, zignorować

Nie sądzisz, że zdrowe podejście to takie "pomiędzy"? Co mam na myśli? Ciężko nie odnieść wrażenia, że tak samo jak ideologicznie skrzywionym jest postmodernistyczna retoryka na temat równości wszystkich kultur i narracji które są jedynie "widzimisie", tak samo skrzywiona jest retoryka przeciwna, mówiąca o tym, że "nasza kultura i narracja jest wielka, ta prawdziwa, moralność chrześcijańska jest najlepsza i my mamy obiektywną prawdę, pozostali są gorsi".

Z kolei we wspomnianej wyżej literaturze, sławnym czerwonym kopułom na kościele San Cataldo oraz San Giovanni degli Eremiti przypisuje się pochodzenie greckie, a nie arabskie – jak sugeruje UNESCO i współcześni historycy tacy jak John Julius Norwich

Skoro mamy do czynienia z różnymi zdaniami, to czy na pewnie jest to "narzucanie interpretacji przez UNESCO wynikające ze skrzywienia ideologicznego" a nie po prostu najzwyklejszy konflikt opinii historycznych? Rozumiem, że w takim wypadku UNESCO powinno temat pozostawić nierozstrzygnięty, ale może kieruje się po prostu tym co większość współczesnych historyków stwierdza?

  1. Przede wszystkim nasza cywilizacja jest "nasza" i w niej mamy zakorzenioną tradycję, a więc i system prawny oraz normy moralne. Najlepszy system będzie w Królestwie Niebieskim ;) Tutaj co najwyżej możemy próbować organizować się w relatywnie sprawiedliwy i zgodny z sumieniem sposób.
  2. Bynajmniej nie chodzi o przesadzanie, ale jak to określał Arystoteles: o poszukiwanie złotego środka. W tradycyjnej Europie mieliśmy cnoty kardynalne, wypierane obecnie prawoczłowieczą retoryką. Zgodzić się jednak trzeba, że często nawet w średniowieczu brakowało owych cnót. Jesteśmy tylko ludźmi. I zgadzam się, że każde ekstremum jest szkodliwe, nawet te "nasze".
  3. No właśnie. Zatem kompleks na Sycylii jest bardziej grecki czy arabski? Szukajmy obiektywnej prawdy. Ja przyjmę każdą, bo uwielbiam zagłębiać się w to, co nas ludzi, różni. Moralnie i etycznie każdego człowieka traktuję na równi. Do każdej kultury podchodzę z szacunkiem. Chociaż niektóre kultury/cywilizacje wzbudzają we mnie co najmniej mieszane uczucia (np. Majowie i Aztekowie - tacy piękni i kolorowi, a zarazem okrutnie brutali i bezwzględni). Tak przy okazji, to wojny i konflikty wewnątrz własnej kultury są czymś "normalnym". Cortes podbił Azteków między innymi dzięki umiejętnemu wykorzystaniu plemiennych zatargów.
  4. I tak uważam, że cywilizacja łacińska jest póki co najlepszym system organizacji społeczeństwa ;)

Przede wszystkim nasza cywilizacja jest "nasza"

No właśnie. I to wystarczy. Jest nasza, a są inne. Człowiek o szerokiej wiedzy i który poznał świat zdaje sobie sprawę, że jego często wydaje mu się "jedyne prawidłowe" tylko dlatego, że jest jego.

Bynajmniej nie chodzi o przesadzanie, ale jak to określał Arystoteles: o poszukiwanie złotego środka

O to też mi chodzi. Tak jak to określiłeś, każde ekstremum jest szkodliwe. Rozumiem problem z tym, że UNESCO narzuca jeden punkt widzenia. Po prostu nie widzę tutaj na pewno narzucania ideologii, a jedynie stanięcia po stronie jednej z dwóch opinii historycznych - nie wiem czy z powodu ideologii czy może tego, że ta opinia jest popularniejsza? Może powinni zaznaczyć, że sprawa nie jest czarno-biała, to prawda.

I tak uważam, że cywilizacja łacińska jest póki co najlepszym system organizacji społeczeństwa ;)

Nie mówię, że nie podzielam tej opinii :)

Człowiek o szerokiej wiedzy i który poznał świat zdaje sobie sprawę, że jego często wydaje mu się "jedyne prawidłowe" tylko dlatego, że jest jego.

Mam świadomość swojej "stronniczości" ;) co mam nadzieję, że udało mi się zasugerować pisząc: "Ja przyjmę każdą [prawdę], bo uwielbiam zagłębiać się w to, co nas ludzi, różni. Moralnie i etycznie każdego człowieka traktuję na równi. Do każdej kultury podchodzę z szacunkiem".

Jak najbardziej, postawa godna szacunku, której niestety wielu ludzi nie ma. Myślałem, że masz inne nastawienie gdy czytałem artykuł, ale po tej wymianie komentarzy mogę w pełni się z Tobą zgodzić :)

Niestety wszystko co podlega jurysdykcji dużych organizacji ponadnarodowych prędzej czy później trafia na internacjonalistyczne podłoże ideologiczne. To samo jest z ONZ, Unicefem itp.

P.S. Idealny materiał pod #pl-architektura ;)

Zgadza się. Kiedyś badałem Międzynarodowy Trybunał Karny pod kątem zbierania dowodów i przesłuchiwania świadków. Cyrk na kółkach. Na przykład sędziowie kierowali się "materiałem dowodowym" zebranym przez amerykańskie organizacje NGO, które były finansowane przez amerykański rząd. A przecież USA nie ratyfikowały umowy o MTK i same nie muszą stosować się do orzecznictwa MTK, ani z nimi współpracować.

Congratulations @cezarys! You have completed some achievement on Steemit and have been rewarded with new badge(s) :

Award for the number of upvotes

Click on the badge to view your Board of Honor.
If you no longer want to receive notifications, reply to this comment with the word STOP

Do not miss the last post from @steemitboard!


Participate in the SteemitBoard World Cup Contest!
Collect World Cup badges and win free SBD
Support the Gold Sponsors of the contest: @good-karma and @lukestokes


Do you like SteemitBoard's project? Then Vote for its witness and get one more award!