Öncelikle sevgiler karşılıklı onu belirtmek isterim :)
İlk senaryoda orada duran bir insan var nihayetinde fakat ikinci senaryoda dışarıdan bir insanı olaya dahil ediyoruz. İkinci senaryoda sorumluluk daha fazla. Çünkü alakası olmayan biri var ortada. Bu kararı almak çok çok düşük bir oran olur sanıyorum.
Ayrıca ilk senaryo gerçekten yaşansa bence %50den fazla olmaz rayı değiştiren. O an ölmeyecek bir insanın ölümüne karar vermek, her ne sebeple olursa olsun, kolay değildir.
Aslında ben bunun temel insan psikolojisi olduğunu düşünüyorum. Karar mekanizması, bir insanın ölümünden, kendimizi aktif veya pasif olarak ne derece sorumlu tutacağımız ile ilgili. İlk seçimi yaparken sadece bir kolu çekiyoruz ama ikinci seçimde bir insanı bilerek ve isteyerek öldürmeyi seçiyoruz. Aynı zamanda yine araştırmalara göre bu iki senaryodaki kararları veren beynimizdeki bölümler ayrı bölümler. İkinci kararda otomatikman vicdanımız, ahlakımız vs devreye giriyor.
Aslında bakarsan bunu internette zarar verme, gerçekte zarar verme olarak bile düşünebiliriz. İnternet üzerinde sadece bir klavye ve ekranın karşısındayız. İnsanlar burada kendini çok büyük gösteriyor ve birine hakaretler saçabiliyor, küfürler ediyor. Ama gerçek hayatta karşı karşıya geldiğinde konuşamıyor bunun nedenide aynı aktif sorumluluk olabilir.
Veya sence bir butona basarak 10 kişiyi öldürmek mi, daha kolaydır o 10 kişi ellerinle boğarak öldürmek mi? bunlar hep aktif sorumluluk :D
Ayrıca araştırmalara göre %50 'den fazla :D
"The 147 subjects also had electrodes attached to their skin in order to measure their autonomic responses, the involuntary nervous-system responses that can spike when we are faced with stress. Navarette and his team found that, once again, 90% of us would kill the one to save the five. Among the 147 participants, 133 pulled the switch."
Source
gerçekten yaşansa dedim :D Yani araştırmada bu durumu bu kadar ciddi bir korku sağlayarak yapmaları zor :)
O aktif sorunluluk da epey doğru. Tamamen sonuçtan bağımsız bize sunuluşu çok şey değiştiriyor.